1. Tôi
hồi tưởng lại một vài thay đổ nơi một người thân, nơi tôi: từ một quá khứ tội
lỗi cho đến ngày hôm nay. Tôi có kiên nhẫn với người đó, với chính tôi? Tôi
đã bỏ cuộc như thế nào?
2. Tôi
nhìn giáo hội hiện nay với tâm tư nào? Tôi có thất vọng, lo lắng, hay chán
chường? Tôi nên nhìn giáo hội với con mắt nào?
Các bài suy niệm CHÚA NHẬT 11 THƯỜNG NIÊN - B
Lời Chúa: Ed 17, 22-24; 2Cr 5, 6-10; Mc 4, 26-34
Một
trong những hạt giống kỳ lạ nhất trên thế giới, đó là hạt giống của một loại
tre bên Trung Quốc. Nó nằm trong lòng đất suốt 5 năm rồi mới ló chồi non lên
trên mặt đất. Trong khoảng thời gian này, người ta phải chăm sóc, phải tưới
nước, phải bón phân đều đặn cho nó. Thế nhưng một khi đã trồi lên khỏi mặt đất
thì chỉ trong vòng sáu tuần, nó sẽ mọc lên cao tới 5 mét. Các chuyên gia cho
rằng suốt thời gian 5 năm trong lòng đất, hạt giống của loại tre ấy đã hình
thành một hệ thống rễ phức tạp. Nhờ hệ thống rễ này, mầm non có thể tăng trưởng
một cách mau chóng.
Từ
hình ảnh trên chúng ta đi vào đoạn Tin Mừng sáng hôm nay. Thực vậy, hạt giống
Nước Trời cũng giống như hạt giống của loại tre Trung Quốc. Nó cần một thời
gian dài trước khi trồi lên. Đôi khi thời gian này quá lâu khiến chúng ta băn
khoăn tự hỏi: Liệu hạt giống Nước Trời được gieo vào tâm hồn ngày nhận bí tích
Rửa Tội đã bén rễ chưa? Hay đã bị tội lỗi là như những sỏi đá và gai góc bóp
nghẹt mất rồi? Nói một cách thực tế, những điều trên có ý nghĩa gì đối với
chúng ta? Tôi xin thưa có hai ý nghĩa.
Ý
nghĩa thứ nhất đó là chúng ta phải tin tưởng vào Chúa. Ngài đã gieo trồng hạt
giống trong chúng ta, Ngài hiểu được điều gì đang xảy ra, đang chuyển biến cho
dù chúng ta chẳng hề nhận biết. Ý nghĩa thứ hai đó là chúng ta cần phải kiên
nhẫn. Dù Nước Trời xem ra như không phát triển gì cả trong chúng ta, nghĩa là
chúng ta dường như chẳng thánh thiện gì hơn trước. Chúng ta đừng nản lòng. Tốt
hơn chúng ta nên tiếp tục vun xới hạt giống trong chúng ta bằng việc cầu nguyện
và lãnh nhận các bí tích. Mẫu gương kiên nhẫn này chúng ta có thể học được nơi
các bậc cha mẹ.
Ai
cũng biết rằng việc gầy dựng một gia đình đòi hỏi nhiều kiên nhẫn và phó thác.
Thực vậy, cha mẹ không thể lúc nào cũng có mặt bên cạnh con cái. Vì thế họ phải
tin tưởng và phó thác vào chúng. Nếu như thỉnh thoảng sự tin tưởng ấy bị phản
bội, thì lúc đó các ngài vẫn tiếp tục tha thứ và tin tưởng vào con cái mình.
Hơn nữa, đôi khi cha mẹ thấy con cái mình chậm phát triển, chậm trưởng thành.
Vậy phải làm gì? Họ càng phải yêu thương đứa bé hơn và tiếp tục kiên nhẫn đối
với nó.
Chúng
ta cũng hãy tin tưởng và kiên nhẫn như thế, bởi vì sẽ có ngày Nước Chúa sẽ trồi
lên từ tâm hồn chúng ta và phát triển thành một thực tại vinh quang mà muôn đời
chúng ta sẽ phải cảm tạ Chúa luôn mãi. Tóm lại, Thiên Chúa đã trồng hạt giống
Nước Trời trong tâm hồn chúng ta vào ngày chúng ta lãnh nhận bí tích Rửa Tội.
Bổn phận của chúng ta hôm nay là phải nuôi dưỡng nó với lòng tin tưởng và kiên
nhẫn, qua việc cầu nguyện và lãnh nhận các bí tích, để rồi đức tin sẽ nẩy mầm,
lớn lên và đem lại hoa trái cho cuộc đời chúng ta.
(Trích trong
‘Manna’)
Suy Niệm
Một
người có cái nhìn bi quan về Hội Thánh chắc sẽ tìm được nhiều dữ kiện để chứng
minh. Tại một số nước phương Tây, có nhiều nhà thờ vắng người, chủng viện thiếu
chủng sinh, tập viện tạm đóng cửa.
Kitô
hữu càng lúc càng chiếm tỉ lệ nhỏ trong tổng số dân trên thế giới. Có những
khủng hoảng đức tin trong giới trẻ. Người ta tự hỏi Hội Thánh đã lỗi thời chưa.
Có cần phải tin vào Đức Kitô nữa không?
Vào
thời thánh Mác-cô viết sách Tin Mừng, cũng có những Kitô hữu bi quan về Hội
Thánh. Hội Thánh ở Rôma chỉ là một thiểu số nhỏ nhoi chịu bách hại dưới ách của
bạo chúa Nê-rô. Liệu Hội Thánh có tồn tại và phát triển không dưới sức mạnh
hùng hậu của đế quốc?
Bài
Tin Mừng hôm nay cho chúng ta niềm lạc quan. Đó là hai dụ ngôn về Nước Thiên
Chúa, cũng là hai dụ ngôn về hạt giống.
Trong
dụ ngôn thứ nhất, hạt giống được gieo xuống đất là bắt đầu nảy mầm và lớn lên,
theo một tiến trình không gì ngăn cản nổi. Trước hết mọc lên thành cây lúa, rồi
trổ đòng đòng và sau cùng thành bông lúa trĩu hạt. Tự nó, hạt giống mang một
sức sống mạnh mẽ. Nó lớn lên cả đêm lẫn ngày, chẳng cần con người can thiệp.
Có
cái gì mầu nhiệm trong sự tăng trưởng này khiến chính người gieo cũng không sao
hiểu nổi. Một cách âm thầm, chậm rãi nhưng vững vàng, hạt lúa đạt đến kết quả
mỹ mãn.
Dụ
ngôn thứ hai lại cho thấy một sự tương phản. Nước Thiên Chúa như một hạt cải
nhỏ xíu, vậy mà theo thời gian, nó mọc lên thành cây, và cây này lớn hơn mọi
thứ cây cỏ khác. Hạt bé nhất lại cho cây lớn nhất.
Nước
Trời khởi đầu bằng Đức Giêsu và một nhóm nhỏ môn đệ làm nghề chài lưới. Sau hai
mươi thế kỷ, Kitô giáo đã lan khắp thế giới, đến với mọi dân tộc. Tuy nhiên,
Nước Trời chỉ đến trọn vẹn vào ngày cánh chung. Thái độ ta phải có là kiên nhẫn
chờ đợi.
Hạt
giống nào cũng phải vùi sâu dưới đất, và phải đương đầu với những khó khăn khi
thành cây. Có lúc ta thấy nó như bị chững lại hay suy thoái. Có lúc ta sợ nó
không đứng vững trước bão bùng.
Đây
là lúc ta phải sống niềm tin: tin rằng Thiên Chúa sẽ đưa Nước Ngài đến thành
tựu, bất chấp những khiếm khuyết và cản trở của con người. Đừng nản chí mà
ngừng gieo vãi hạt giống Lời Chúa, dù nhiều khi chúng ta không thấy hạt giống
lớn lên.
Gợi Ý Chia Sẻ
·
Ở
Việt Nam, Kitô hữu chỉ là thiểu số. Bạn nghĩ gì về sự đóng góp của các Kitô hữu
Việt Nam cho quê hương đất nước hôm nay?
·
Theo
bạn, những người ngoài Kitô giáo nghĩ gì về chúng ta? Họ có thiện cảm hay ác
cảm? Chúng ta cần phát huy thêm tinh thần nào để gần gũi hơn với đa số đồng
bào?
Cầu Nguyện
Lạy
Chúa Giêsu, xin thương nhìn đến Hội Thánh là đàn chiên của Chúa. Xin ban cho
Hội Thánh sự hiệp nhất và yêu thương, để làm chứng cho Chúa giữa một thế giới
đầy chia rẽ.
-
Xin
cho Hội Thánh không ngừng lớn lên như hạt lúa.
-
Xin
đừng để khó khăn làm chúng con chùn bước, đừng để dễ dãi làm chúng con ngủ
quên.
Ước
gì Hội Thánh trở nên men được vùi sâu trong khối bột loài người để bột được dậy
lên và trở nên tấm bánh.
Ước
gì Hội Thánh thành cây to bóng rợp để chim trời muôn phương rủ nhau đến làm tổ.
-
Xin
cho Hội Thánh trở nên bàn tiệc của mọi dân nước, nơi mọi người được hưởng niềm
vui và tự do.
-
Cuối
cùng xin cho chúng con biết xây dựng một Hội Thánh tuyệt vời, nhưng vẫn chấp
nhận cỏ lùng trong Hội Thánh. Ước gì khi thấy Hội Thánh ở trần gian, nhân loại
nhận ra Nước Trời ở gần bên. Amen.
(Trích trong
‘Mở Ra Những Kho Tàng’)
Ngày
hôm nay Chúa Giêsu đã diễn tả một chân lý mà tất cả chúng ta đều nhận biết, ít
nhất là qua cuộc suy niệm. Sau khi hạt giống đã được gieo vào trong đất, nó
phát triển ra thành một mùa gặt lớn lao. Chỉ với một ít nước, ánh sáng mặt trời
và một ít kiên nhẫn thì một sự tăng trưởng kỳ diệu đã diễn ra.
Những
điều đó xảy ra thế nào chúng ta không biết. Đây là một sự kiện kỳ diệu, khi một
bụi cây được cắt tỉa, một số cành bị cắt đi, nó thực sự trở nên sung mãn và
sinh được nhiều hoa trái.
Đó
là một mầu nhiệm trong tự nhiên mà có thể được miêu tả lại nhưng không thể cắt
nghĩa. Chúng ta có thể nói huyên thuyên rằng những gì sẽ bay lên hoặc phải rớt
xuống, nhưng chúng ta không biết vì sao lại có trọng lực nhưng chỉ thấy những
việc đó diễn ra. Vì sao mọi vật chất đều được kéo đến trung tâm trái đất mà
không chuyển đi từ đó? Không người nào thể có hiểu một cách hoàn toàn về những
điều này.
Chủ
ý của Chúa Giêsu không phải dạy về một bài học canh nông hoặc vật lý, nhưng
muốn chúng ta suy nghĩ về một mầu nhiệm sâu hơn, mầu nhiệm đó là sự ngự trị của
Thiên Chúa trong Giáo Hội. Chúa Giêsu nói rằng, việc ngự trị của Thiên Chúa thì
giống như hạt cải, nó có thể lớn lên như một cây lớn. Chúng ta có thể sẵn sàng
thấu suốt chân lý mà Ngài đã so sánh. Giáo Hội đã bắt đầu với một nhóm nhỏ các
tông đồ ở Giêrusalem. Từ nhóm nhỏ đó đã trải dài lên phía bắc của Antiôkia và
tiếp đó là băng qua Địa trung Hải để đến Rôma, xuyên qua Châu Âu và dần dần lan
ra cả thế giới.
Tất
cả những điều này đã xảy ra thì không mầu nhiệm hơn sự tăng trưởng của một hạt
giống trở thành một cây lớn. Tuy nhiên một mầu nhiệm sẽ không chấm dứt từ đó.
Mầu nhiệm không phải là một chân lý mà chúng ta không biết một tí gì. Mầu nhiệm
là một chân lý mà trong đó chúng ta có thể biết về mầu nhiệm đó là Giáo Hội, là
điều mà Chúa Thánh Thần đang thực hiện. Đời sống của rau cỏ thảo mộc cần ánh
sáng và nước để tăng trưởng. Giáo Hội cũng cần Chúa Thánh Thần. Sau ngày lễ
Hiện Xuống, Chúa Thánh Thần đã được gởi đến trên Giáo Hội, Giáo Hội đã bắt đầu
tăng triển và lan rộng.
Công
trình này của Chúa Thánh Thần trong Giáo Hội sẽ không làm cho chúng ta ngạc
nhiên. Chính Chúa Giêsu đã thụ thai trong cùng lòng Mẹ Maria, bởi quyền phép
Chúa Thánh Thần. Trong kinh nguyện Thánh Thể, chúng ta kêu cầu Chúa Cha: “Xin
Thánh Thần của Người ban ơn xuống trên chúng con và làm cho chúng con nên thánh
và chúng con xin Thánh Thần ngự trị trên những lễ vật này và làm cho chúng nên
thánh để chúng trở nên cho chúng con là Mình Thánh và Máu Thánh của Chúa Giêsu
Kitô, Chúa chúng con”. Tiếp đó, chúng ta cầu xin cho tất cả chúng ta được thông
dự vào Mình và Máu Chúa Kitô và để cho tất cả chúng ta được hiệp nhất bởi Chúa
Thánh Thần. Sự hợp nhất này là Giáo Hội, là thân thể mầu nhiệm của Đức Kitô.
Thánh
Thần đã hình thành Đức Kitô trong dạ của Mẹ Maria, Người đã tiếp tục hình thành
Đức Kitô trong Thánh Thể, cũng như trong Giáo Hội, Giáo Hội này là Giáo Hội
hoàn vũ và chúng ta gọi là Công giáo, bởi vì nó đã đạt sự thân mật với mọi
người nhân loại. Thánh Thần giống như sức mạnh của trọng lực lôi kéo tất cả mọi
người đến trung tâm là Đức Kitô.
Để
trở thành một người Công Giáo là suy nghĩ và nhận biết rằng, chúng ta là thành
phần của Giáo Hội và Giáo Hội đó đã được thông truyền qua các thế kỷ do chính
Chúa Kitô và bây giờ lan rộng khắp trái đất ở mọi nơi mọi chốn. Giáo Hội dù là
hoàn vũ vẫn không hoàn hảo, chúng ta phải chấp nhận điều đó. Sự yếu đuối và lầm
lẫn, là thân phận của chính chúng ta và những kẻ khác ở trong Giáo Hội, nhưng
điều đó sẽ không bao giờ làm cho chúng ta nhát đảm. Như một bụi cây sẵn sàng
chịu tỉa xén, để trở nên mạnh mẽ và tăng trưởng mạnh hơn thì Giáo Hội cũng như
vậy, cũng cần phải thống hối và canh tân để cho những công trình của Chúa Thánh
Thần phát triển. Quả thật chúng ta được đặc ân là thành phần của một Giáo Hội
Công Giáo lớn lao này.
(Trích trong
‘Niềm Vui Chia Sẻ’)
Một hôm, cha Petitjean đến giảng đạo
tại Nagasaki cho một số đông người Nhật. Nghĩ rằng họ đều là người ngoại giáo,
nên sau bài giảng cha tươi cười hỏi:
-
Anh chị em có thắc mắc gì không?
Một người đưa tay đặt câu hỏi:
-
Chúng tôi muốn được hỏi ông ba điều,
yêu cầu ông trả lời có hay không? Câu hỏi thứ nhất, các ông có Đức Mẹ đồng
trinh không?
-
Có.
-
Câu hỏi thứa hai: Các ông có vâng lời
và hiệp thông với Đức Giáo Hoàng không?
-
Có.
-
Câu hỏi thứ ba: Là linh mục, các ông
có giữ mình khiết tịnh và sống độc thân không?
-
Có.
-
Vậy thì mấy trăm người chúng tôi đây
với ông là đồng đạo. Chúng tôi là người Công Giáo cả.
Cha Petijean bàng hoàng như từ cung
trăng rơi xuống. Cha con âu yếm ôm cổ nhau. Nhà truyền giáo hỏi:
-
Bây lâu nay, có ai giảng dạy cho anh
em không?
-
Thưa cha, không có ai suốt hai thế kỷ
rồi! Đó là nhờ ông bà tổ tiên chúng con truyền lại, rồi chúng con âm thầm cầu
nguyện, dạy giáo lý cho con em, đoàn kết đùm bọc nhau từ thế hệ này sang thế hệ
khác. Ông bà chúng con trước khi chết có nhắn nhủ: Sau này có ai đến giảng đạo,
hãy cảnh giác, phải lấy ba tiêu chuẩn ấy mà nhận xem họ có phải là các cha đích
thực, là người của Hội Thánh sai đến không.
Kể
từ đó, Giáo Hội Nhật Bản được tái sinh sau 200 năm cấm đạo. Hạt giống Lời Chúa
đã được gieo vào lòng đất Nhật Bản từ 200 năm trước vẫn âm thầm nẩy mầm, mọc
lên và sinh hoa kết quả.
Sự
kiện lịch sử này đưa chúng ta đến hai dụ ngôn về hạt giống trong Tin Mừng hôm
nay. Chúa Giêsu nói: “Chuyện Nước Thiên Chúa thì cũng tựa như chuyện người gieo
giống trong đồng ruộng. Đêm hay ngày, người ấy có ngủ hay thức, thì hạt giống
vẫn nảy mầm và mọc lên bằng cách nào, thì người ấy không biết. Nước Thiên Chúa
cũng giống như hạt cải, lúc gieo xuống đất, nó là loại hạt nhỏ nhất trên thế
giới. Nhưng gieo rồi, thì nó mọc lên lớn hơn mọi thứ rau cỏ, cành lá xum xuê,
đến nỗi chim trời có thể làm tổ dưới bóng”.
Hai
dụ ngôn đều cho thấy đây là Nước của Thiên Chuá, chứ không phải nước của con
người, nên hạt giống Nước ấy lớn lên và sinh hoa kết quả là do sức tăng trưởng
của nội tại của mình, do quyền năng của Thiên Chúa chứ không do tại sức của của
con người. Và vì thế, chắc chắn kết quả chung cuộc sẽ lớn lao bất ngờ hơn so
với hạt giống bé nhỏ ban đầu.
Có
những loại phong lan ủ rễ trong lòng đất hàng chục năm trước khi nở ra những
cành lá xanh và bông hoa xinh đẹp, quý hiếm. Bộ rễ của cây to thường phát triển
chậm, nhưng có thể mọc xuyên qua vách đá hoặc xi măng, không có gì có thể ngăn
cản nổi. Cũng vậy, Nước Thiên Chúa có thể tăng trưởng chậm, lâu dài và âm thầm.
Loài người có thể không nhận ra sự tăng trưởng của Nước ấy, nhưng chắc chắn
Nước Thiên Chúa vẫn luôn tăng trưởng không ngừng, âm thầm nhưng mãnh liệt,
không có gì có thể ngăn chặn được. Nước của Thiên Chúa vẫn luôn phát triển cả
bề trong lẫn bề ngoài, cả chất lượng lẫn số lượng. Nước Thiên Chúa hôm nay vẫn
chỉ nhỏ bé, nhưng Thiên Chúa đang làm cho Nước ấy lớn lên, trở thành nơi nương
náu cho muôn dân muôn nước.
Anh
chị em thân mến,
Chúa
Giêsu đến rao giảng sự tăng trưởng của Nước Thiên Chúa, thế mà hơn 2000 năm đã
trôi qua, dường như Nước Thiên Chúa vẫn còn quá xa. Hội Thánh nỗ lực xây dựng
Vương quốc của tình yêu, công lý và hoà bình. Nhưng biết đến bao giờ vương quốc
ấy mới đến? Đôi khi xem ra lịch sử thay vì tiến lên thì lại thụt lùi tụt dốc.
Tội lỗi vẫn còn đó, lòng hận thù, bất công vẫn còn đó. Hội Thánh là dấu chỉ của
Nước Chúa trên trần gian, nhưng cho tới hôm nay, Hội Thánh vẫn chỉ là “đoàn
chiên bé nhỏ” (Lc 2,32) giữa cộng đoàn nhân loại. Dân số thế giới vẫn gia tăng
với những bước nhảy vọt, còn các Kitô hữu không tăng bao nhiêu, thậm chí ở một
vài nơi lại sụp đổ từng mảng lớn và tỉ lệ lại càng chênh lệch lớn hơn.
Trong
bối cảnh đó, đôi lúc chúng ta không khỏi ưu tư và nôn nóng. Càng nhiệt tình và
thiện chí thì càng dễ thất vọng và mất kiên nhẫn. Phải chăng Thiên Chúa không
còn can thiệp vào lịch sử này nữa? Phải chăng sự im lặng của Thiên Chúa chứng
tỏ Ngài bất lực? Tin Mừng là một giải pháp vô ích và phải chăng Thiên Chúa đã
chết?
Lời
Chúa công bố hôm nay chính là Tin Mừng cho Hội Thánh lữ hành. Hội Thánh là bí
tích của Nước Thiên Chúa, tức là dấu chỉ và là tôi tớ phục vụ cho Nước Chúa,
nên Hội Thánh nghe được từ Lời Chúa hôm nay một sứ điệp quan trọng: tín thác và
kiên nhẫn. Vì Nước Thiên Chúa là công trình của Thiên Chúa, nên Hội Thánh luôn
tín thác vào sự tác động quyền năng của Thiên Chúa. Hội Thánh – tức là mọi Kitô
hữu- không được tự hào về thánh tích của mình, không được quyền nghĩ rằng Nước
Chúa sẽ đến là do khả năng của mình, do nỗ lực hay sáng kiến của mình.
Thánh
Vinh Sơn – Phaolô nói: “Công việc của Chúa được thực hiện từ từ không hay
biết”. Chúng ta không được sốt ruột, đừng ai tự cho mình là cần thiết: “Không
có ta mặt trời sẽ không mọc, sau ta là lụt đại hồng thuỷ”. Cũng đừng quá vội
vã, quay cuồng, lo lắng vì thấy hoạt động của mình như không đi đến đâu! Ngày
cũng như đêm, hạt giống gieo vào lòng đất cứ âm thầm đâm chồi nẩy mộng. Cũng
đừng thất vọng khi không thấy kết quả trước mắt. Lỗi lầm của người tông đồ là
dựa trên tài sức của mình hơn là vào sức mạnh của Thiên Chúa. Nước Thiên Chúa
không thể xây dựng trong một ngày, nhưng trường kỳ từ ngày này sang ngày khác.
Thái độ nôn nóng đôi khi là dấu hiệu của sự kiêu hãnh vì nghĩ rằng sự tiến bộ
là do công lao của mình. Không biết kiên nhẫn đợi chờ có thể dẫn Hội Thánh đến
những chọn lựa nghịch với Tin Mừng để tìm sức mạnh của quyền lực, giàu sang và
chắc chắn không sớm thì muộn sẽ gặp phải thất bại.
Thưa
anh chị em,
Chúa
Giêsu mời gọi chúng ta cộng tác trong niềm tin. Tin vào quyền năng của Thiên
Chúa. Tin vào sự hướng dẫn của Chúa đối với với lịch sử, để tất cả vũ trụ đi
tới sự viên mãn chung cuộc của mùa gặt phong phú cuối cùng. Niềm tin mời gọi
chúng ta tiến bước, bền chí lên đường reo rắc hạt giống Lời Chúa, vì biết rằng:
“Tôi trồng, Apôlô tưới, còn Thiên Chúa mới là người làm cho mọc lên” (1Cr 3,6).
Tôi chỉ góp phần rất bé nhỏ, con Thiên Chúa mới làm cho hạt giống Nước Chúa lớn
lên theo cách của Thiên Chúa. Có khi chính trong lúc ta tưởng ngờ- như Giáo Hội
Nhật Bản đã phải trải qua 200 năm âm thầm và kiên nhẫn chờ đợi ngày tái sinh.
Trong
Thánh lễ chúng ta được đón nhận Lời Chúa và Thánh Thể. Chúa Giêsu chính là hạt
giống Nước Trời được gieo vào lòng ta. Hạt giống ấy hôm nay nhỏ bé nhưng sẽ âm
thầm lớn lên trong chúng ta. Có Chúa sống trong ta, cuộc đời ta sẽ trổ sinh hoa
trái, xanh tươi, hoa lá cành, đem lại bóng mát, niềm tin và hạnh phúc cho mọi
người.
(Trích trong
‘Xây Nhà Trên Đá’)
Đến Victoria và Vancouver nước Canada,
du khách thấy tận mắt một cây thông mọc lâu hơn 300 năm, cao hơn 100 mét, chu
vi thân cây dài 9 mét và một cây sống hơn 1.000 năm cao lớn lạ thường. Có lẽ đó
là cây cao lớn nhất thế giới. Nhưng hạt thông chỉ nhỏ bằng hạt táo.
Nhìn cây cổ thụ kỳ lạ đó, con người
cảm thấy mình quá bé nhỏ. Bé nhỏ về tuổi thọ, bé nhỏ về thân phận mỏng dòn, yếu
ớt.
Càng kinh ngạc hơn nữa, nếu con người
nhìn hạt lúa, với con mắt khoa học, sẽ thấy nó chứa hàng tỷ tỷ hạt nguyên tử
hợp bởi tỷ tỷ hạt li ti nhỏ bằng một tỷ lần milimét chạy quanh một hạt nhân với
tốc độ kinh khủng 297.000 km trong một giây đồng hồ. Hạt lúa đó gieo trong đồng
ruộng, nảy mầm, mọc lên, trổ đòng đòng thành bông lúa chín nặng trĩu, người ta
vui mừng gặt về một mùa lúa bội thu, người ta vẫn không biết ai làm cho nó mọc
lên, trổ bông, chín vàng.
Xét
cho cùng, tất cả vũ trụ này, chỉ là những hạt li ti như thế thôi, dần dần bành
trướng to lớn ra hàng tỷ tỷ tỷ lần. Ai đã gieo thứ hạt giống đó? Ai đã làm nó
vô cùng to lớn như thế?
Chẳng
biết ai, các bác học chỉ đưa ra những giả thuyết vu vơ. Cách đây hai ngàn năm,
Đức Giêsu đã ví nước Thiên Chúa giống như những hạt giống đó. Đấng đã làm nên
nước Trời thì cũng làm nên hạt giống đó, Ngài biết nó tự đâu có, Ngài đã cho nó
mọc lên, trổ bông và chín nặng trĩu hạt.
Thiên
Chúa còn gieo một thứ hạt giống lạ lùng vô cùng hơn nữa, thứ hạt giống từ trời
gieo xuống đất, đó là Ngôi Lời xuống thế làm người. Thế gian chẳng ai biết
Người bởi đâu! như Gioan viết: “Ngôi Lời là ánh sáng thật, ánh sáng đến thế
gian; thế gian nhờ Người mà có nhưng lại không nhận biết Người” (Ga 1,9-10). Dù
thế gian không biết Người, Người vẫn như hạt cải mọc lên lớn hơn mọi thứ, xum
xuê cho muôn dân tụ họp, sinh sống dưới bóng mát tình thương của Người. Lời
Người, ân sủng của Người, công cuộc cứu thế của Người đang soi sáng và bao phủ
khắp muôn dân. Người là đèn sáng, không ai có thể lấy thùng úp lại được, không
một thế lực phàm trần nào có thể đè nén được. “Chẳng lẽ mang đèn đến để cho đặt
dưới cái thùng hay dưới gầm giường? Nào chẳng phải đem đèn đến để đặt trên cao
sao?” (Mc 4,21).
Do
thái cậy mình con cháu Abraham đã ra sức vùi dập ánh sáng Đức Giêsu bằng xuyên
tạc, chống đối, đe dọa, bắt bớ, đánh đòn và đóng đanh. Hy lạp tự kiêu khôn
ngoan, bài bác, trục xuất Tin mừng Phaolô rao giảng. Rôma hùng mạnh đã tù đầy,
kết án, xử tử những tông đồ tha thiết gieo giống cứu độ. Hạt giống nước Thiên
Chúa vẫn nảy mầm mọc lên vươn cao, vươn rộng, vươn xa đến tận cùng trái đất và
cho đến tận thế.
Người
Tây phương chỉ thấy Thiên Chúa đã chết rồi (Nietzsch) mà không biết rằng: “Cha
Ta hằng làm việc và luôn ẩn danh” (Deus abscondito). Ngài không nói sống sượng
như kẻ kiêu ngạo, Ngài chỉ nói cách khiêm tốn và dịu hiền để ai có tai, có
thiện tâm thì nghe rất thấm thía. Kẻ ác tâm, dã tâm, vô tâm chẳng bao giờ nghe
được tiếng Ngài mà chỉ thấy chói tai quá!
Người
Đông phương xưa, tuy không gần Ngài bằng xương, bằng thịt, nhưng cũng nhìn
thấy: “Thiên hành kiện” – Trời hành động kiên cường không ngừng, mà chẳng nói gì
“Thiên hà ngôn tai” – Trời không nói bằng miệng, nhưng nói bằng nhiều cách: nói
bằng tác tạo trời đất muôn vật, nói trong lương tâm con người: “Thiên mệnh chi
vị tính”, nói bằng ban phép tắc cho muôn vật: “Duy thiên sinh dân, hữu vật, hữu
tắc”. Vì thế con người phải biết luôn luôn tìm ý Ngài để tuân theo. Không biết
tìm ý Trời thì không đáng là quân tử, làm con Trời: “Bất tri thiên mệnh, vô dĩ
vi quân tử”.
Đức
Giêsu đã nói với chúng ta rất nhiều: Nói xa qua công việc tạo dựng và bảo tồn
muôn vật, nói gần qua Hội thánh, qua các bài giáo lý, Tin mừng, ơn thánh và
kinh nguyện.
Chúng
ta có nghe được tiếng Người không? Có thiện chí tiếp nối công việc của Người đã
làm không? Chúng ta có sống theo đời sống khiêm tốn, dịu hiền và thương yêu như
Người không? Chúng ta có biết gieo những hạt giống tốt vào trong hồn các bé thơ
để sau này nó sẽ tự nảy mầm, lớn lên và sinh hoa kết quả nặng trĩu không? Nhiều
bà mẹ đã biết gieo vào lòng tuổi thơ những hạt giống tốt như kêu tên: Giêsu
Maria Giuse, hay đọc kinh Kính Mừng. Nhờ những hạt giống nhỏ bé đó đã mọc lên
những cây vĩ đại như Bernadette, Lucia, Giaxinta và Phanxicô để hàng triệu
người được đến nương ẩn bóng mát ơn phúc của Lộ Đức và Fatima.
Lạy
Chúa Giêsu, Chúa đã đến trần gian như hạt giống bị vùi dập, chết đi trong lòng
đất nhưng không bị hủy diệt mà đã sống lại vinh sáng. Xin cho chúng con cũng
được sống lại sau những cái chết vì đau khổ dập vùi.
(Trích
trong ‘Mỗi Ngày Một Tin Vui’ – Radio Veritas Asia)
Trong
bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu dùng hạt giống và hạt cải làm ví dụ để nói về
Nước Thiên Chúa.
Nước
Thiên Chúa được thiết lập giống hệt như một tiến trình gieo gặt trọn vẹn: từ
hạt giống, hạt nẩy sinh thành cây, rồi thành bông lúc. Như người dân Palestina,
sau khi gieo hạt giống, họ âm thầm chờ đợi lúa chín để gặt hái, chứ không hề
biết hạt giống được gieo xuống đất đã phát triển như thế nào: Chúa Giêsu cũng
gieo hạt giống Nước Trời nơi tấm lòng con người, cùng với ơn Chúa, Nước đó âm
thầm phát triển lan rộng khắp thế giới, tạo nên mùa gặt các linh hồn. Chúa
Giêsu chỉ đích thân có mặt trong mùa gieo giống và mùa gặt hái. Tuy nhiên,
trong khoảng thời gian chờ đợi, Ngài vẫn tiếp tục hoạt động một cách vô hình,
qua Chúa Thánh Thần và Giáo Hội. Khi Nước Thiên Chúa đã phát triển đến mức tối đo,
Ngài sẽ trở lại trong vinh quang, thu hoạch mùa gặt của Ngài.
Dụ
ngôn hạt cải là dụ ngôn cuối cùng trong năm dụ ngôn về Nước Thiên Chúa. Cũng
như các dụ ngôn trước, dụ ngôn này được rút ra từ đời sống thôn dã. Nó đưa ra
một nét tương phản hấp dẫn: hạt cải nhỏ xíu trở thành một cây to lớn. Nước
Thiên Chúa cũng mang nơi mình một nghịch lý tương tự: Dưới cái nhìn của thánh
Marcô, dụ ngôn hạt cải chứa đựng cách diễn tả tuyệt vời về bí mật Mêsia. Cho
đến lúc này, hành vi của Chúa Giêsu có thể bị coi là vô nghĩa và Nước Thiên
Chúa vẫn chỉ là một thực tế khiêm tốn. Dù vậy, các dân ngoại đang nhìn thấy sự
tăng trưởng dị thường của nó như các Kitô hữu ở Rôma đã kinh nghiệm được điều
này. Chính Giáo Hội tiên khởi, dù yếu đuối, vẫn ý thức được mình đang tham dự vào
sự thành công của một công trình đã sẵn tiềm tàng nguồn sinh lực vô biên, công
trình này sẽ đạt tới mức hoàn vũ vào cuối giai đoạn phát triển của nó.
Hạt
giống đã trải qua một quá trình phát triển âm thầm trước khi tới mùa gặt; hạt
cải được trồng dưới đất cũng phải trải qua một quá trình cho đến khi trở thành
một cây lớn. Trong những bổn phận dù âm thầm hằng ngày, chúng ta hãy tin tưởng
phó thác cho quyền năng yêu thương của Chúa, chính Ngài sẽ làm cho công việc
chúng ta thực hiện theo ý Chúa đạt tới kết quả vượt quá sức tưởng tượng của
chúng ta, và như vậy chúng ta sẽ làm ích cho chính bản thân, cho tha nhân và
cho Nước Chúa.
Xin
Chúa củng cố chúng ta trong niềm xác tín đó.
Người
nói: “Chuyện Nước Thiên Chúa thì cũng tựa như chuyện một người vãi hạt giống
xuống đất. Đêm hay ngày, người ấy ngủ hay thức, thì hạt giống vẫn nảy mầm và
mọc lên, bắng cách nào thì người ấy không biết.” (Mc. 4. 26-27)
Phúc
âm hôm nay lấy chủ đề là việc gieo giống. Nhưng những lời lẽ được dùng lại vang
lên những âm điệu mới lạ đáng chúng ta quan tâm suy nghĩ: mầu nhiệm Đức Kitô có
một sức mạnh âm thầm hằng thúc đẩy để mầu nhiệm ấy được thực hiện trọn vẹn; dầu
có tính cách mong manh, mầu nhiệm ấy vẫn có một sức mạnh vô địch; sau cùng lòng
gắn bó hoặc tin cậy vào Chúa Giêsu giúp ta hiểu biết đầy đủ về mầu nhiệm này.
Một
sức mạnh âm thầm
Mỗi
ngày ta khó nhọc vất vả gieo hạt giống Nước Trời, mong cho Nước Chúa trị đến.
Nào là: kinh lễ, hội họp, thảo luận, phục vụ, thăm viếng tình nghĩa, dạy giáo
lý, hoạt động nghề nghiệp, săn sóc bệnh nhân, dạy học, làm việc chân tay… Chúng
ta tin rằng thực hiện một trong những công việc kể trên là làm cho chúng ta
sống mầu nhiệm phục sinh, là đưa mọi loài thụ tạo đến sự phục hồi. Ta tin nhưng
mắt không nhìn thấy gì cả. Những kết quả công khó của ta thường âm thầm kín
đáo. Chúng ta phải khiêm tốn và có khi phải cay đắng chấp nhận những giới hạn
của thân phận con người.
“Chuyện
Nước Thiên Chúa thì cũng tựa như …”, Chúa Kitô nói với chúng ta như vậy mà, … Ta
hãy kiên nhẫn và tin tưởng!
Một
sức mạnh vô địch
Chúa
còn kể dụ ngôn thứ hai, dụ ngôn hạt cải, để ta thêm vững lòng. Thực vậy, Chúa
đặt đối chọi nhau hai sự thể: một bên là cái mong manh bé nhỏ, bên kia lại là
những kết quả to lớn đạt được. “Cây cải mọc lên lớn hơn mọi thứ rau cỏ, cành lá
xum xuê, đến nỗi chim trời có thể làm tổ dưới bóng”.
Chúng
ta không thường sống sự tương phản này sao, sự tương phản giữa một bên là những
dấu chỉ mong manh, còn bên kia là những kết quả to lớn đạt được? Tất cả đời
sống bí tích chỉ là việc xử dụng một loại hạt giống nhỏ nhất để rồi hạt giống
đó trở thành một dấu chỉ sinh ân sủng vô vàn của Chúa.
Chỉ
có ai yêu mến mới hiểu được
Sau
cùng, những dụ ngôn này kết thúc với lời ghi nhận rằng khi chỉ có thầy trò với
nhau, thì Chúa Giêsu giải nghĩa hết cho các Tông đồ. Sự gắn bó, gần gũi với
Chúa giúp ta tiến tới Người vượt xa mức bình thường mà quần chúng có thể tiếp
cận được, bởi vì xét cho cùng người ta chỉ có thể hiểu biết rõ được một người
khi ta yêu mến người đó.
Trong
hành trình rao giảng Tin Mừng, Chúa Giêsu thường dùng những dụ ngôn, những câu
chuyện thường ngày mà Ngài rút ra được từ cuộc sống thực tế để giảng dạy, vì nó
đơn giản, dễ hiểu, sống động và gần gũi với dân chúng. Bài Tin Mừng hôm nay,
Chúa Giêsu dùng dụ ngôn “Hạt giống tự mọc” (Mc 4,26-29) và “Hạt cải nhỏ bé” (Mc
4, 31-32) để nói lên sức mạnh quyền năng nhiệm mầu của nước Thiên Chúa.
Thật
vậy, ai trong chúng ta nếu không biết nhiều thì cũng biết chút ít về việc gieo
trồng của nhà nông. Hạt giống khi được gieo xuống đất, người nông dân có thể
yên tâm mà làm những chuyện khác. Vì tự nó sẽ tiếp thu ánh sáng, khí trời, cùng
những chất dinh dưỡng khác trong đất. Khi gặp điều kiện khí hậu, nhiệt độ thích
hợp, nó sẽ âm thầm nảy mầm, từ từ mọc lên và trổ sinh bông hạt. Thế là mùa gặt
đã đến. Người nông dân lại ra đồng gặt lúa đem về.
Cũng
vậy, Chúa Giêsu đến trần gian và Ngài đã gieo hạt giống Nước Trời, hạt giống
Tình Yêu, hạt giống Tin Mừng cứu rỗi là lời Ngài, cuộc sống, cái chết, và sự
phục sinh của Ngài vào lòng nhân loại. Hạt giống ấy đã nảy mầm, lớn lên, có sức
mạnh kỳ diệu, lan rộng khắp thế giới cách Nhiệm Mầu. Và Ngài đã âm thầm chờ đợi
“mùa gặt bội thu.” Ngày Ngài lại đến để “thu hoạch”, để đưa tất cả những đồ đệ
thân yêu của Ngài, những ai thật sự ước ao, khao khát nước trời, những ai suốt
đời âm thầm lặng lẽ lắng nghe và tuân giữ lời Ngài, hy sinh phục vụ Nước Trời
với tinh thần yêu thương, quảng đại, vị tha, và tiếp bước theo Ngài để gieo hạt
giống tin mừng khắp mọi nơi.
Sức
mạnh Nước Trời còn ví như hạt cải, một loại hạt nhỏ nhất trên mặt đất. nhưng
khi gieo, nó mọc lên và lớn hơn mọi thứ rau cỏ, cành lá sum xuê đến nỗi chim
trời đến làm tổ ẩn náu (Mc 4,31). Thật thế, Nước Trời khởi đi từ sự vâng lời
thi hànhThánh ý Chúa Cha của Chúa Giêsu qua sứ mệnh công khai rao giảng tin
mừng của Người. Và Nước Trời lớn lên với việc kêu gọi, thiết lập nhóm mười hai
(Mc 3, 13-19), những con người hầu như xuất thân từ tầng lớp nghèo, thất học,
thấp cổ bé miệng. Thế mà, nó lại phát triển thành một “cây Giáo Hội” to lớn,
lan rộng khắp nơi và vô cùng mạnh mẽ với qui mô lớn. Có hệ thống chặt chẽ, có
phẩm trật trên dưới vững mạnh đến nỗi không gì có thể ngăn chặn được ngay cả
quyền lực hỏa ngục cũng không thể nào làm chuyển lay ( x.Mt 16,)
Như
những hạt giống gieo vào lòng đất, âm thầm, chết đi để sinh nhiều bông hạt. như
những hạt cải bé nhỏ phải tự phân hủy mình đi thì mới mọc lên và trở thành cây
to ,là chỗ tựa nương cho bao sinh vật khác. Cuộc sống của người Ki tô hữu chúng
ta cũng chết đi chính mình từng ngày, từng giờ từng phút cho tha nhân, cho Nước
Trời một cách vô vì lợi. cho dù chúng ta có gặp nhiều chống đối, thử thách,
ngay cả khi coi như thất bại, mất mát tất cả, chúng ta đừng nản lòng lùi bước.
Vì chúng ta tin rằng, với cách sống âm thầm cầu nguyện, khiêm tốn dấn thân phục
vụ trong hân hoan, tin yêu và phó thác của chúng ta, Thiên Chúa sẽ có cách làm
cho những hạt giống bé nhỏ đời ta sẽ trổ sinh nhiều bông hạt. sinh ích cho tha
nhân và cứu rỗi các linh hồn. Phải chăng đây chính là sức mạnh Nhiệm Mầu của
hạt giống nước trời?
Cầu
nguyện:
Chúng
con đang sống trong một xã hội thực dụng, mọi thành tựu đều được đánh giá trên
kết quả của lợi nhuận trước mắt. Thế giới đang mong chờ những con người đầy khả
năng, trí tuệ nhưng chúng con thì bất tài, kém cỏi chẳng giúp ích gì cho xã
hội, giáo hội, giáo xứ và ngay cả gia đình cũng như chính bản thân chúng con.
Nhưng Lời Chúa hôm nay đã cho con một sức manh. Sức manh của tình yêu và niềm
tin. Dù chúng con chẳng là gì, chỉ là những hạt giống bé nhỏ tầm thường. nhưng
chính Chúa có cách để làm cho hạt giống đó có một sức mạnh kỳ diêu trở nên cây
vĩ đại, sinh nhiều bông hạt, trái tốt.
Xin
cho chúng con biết gieo vào lòng đời những hạt giống yêu thương, phục vụ bằng
chính con người và cuộc sống chúng con, Amen.
(Trích trong ‘Giải
Nghĩa Lời Chúa’ - Đức cố Giám Mục Bartôlômêô Nguyễn Sơn Lâm)
Chúa
nhật hôm nay đáng gọi là là ngày phấn khởi và hy vọng. Bài sách Ezekiel cho
chúng ta thấy một nhánh cây đã được trồng và mọc lên trở thành bá hương oai lẫm.
Còn trong bài Tin Mừng, Chúa Yêsu kể cho chúng ta nghe câu truyện hạt giống
gieo xuống đất âm thầm mọc lên một cách tự nhiên nhưng chắc chắn. Và nhất là
chúng ta phải bỡ ngỡ khi thấy hạt cải nhỏ bé nhất trong mọi thứ hạt mà lớn cao
đến nỗi "chim trời có thể nương náu dưới bóng nó".
Những
dụ ngôn và ví dụ ấy muốn nói gì với chúng ta về đời sống đạo đức? Có phải Lời
Chúa hôm nay muốn khuyên chúng ta phấn khởi nhìn về tương lai, như thánh Phaolô
nói trong bài thư không? Chắc chắn cả ba bài đọc đều phong phú, chúng ta không
nên tổng hợp mau lẹ.
A. Nhánh cây bá hương
Bài
sách Ezekiel đưa chúng ta trở về thời lưu đày của dân Dothái cách đây những
2,600 năm. Nhà tiên tri cũng ở trong số đám dân lưu lạc. Ông có chức tư tế nên
càng thấm thía cảnh sống xa Đền thờ. Mọi nhân tố bên ngoài cho thấy chẳng còn
hy vọng nào nữa cho đám người lưu vong này trở về quê cũ. Các tin tức bên nhà
cho biết quê hương điêu tàn ngày nay đã có người khác đến ở. Họ không thờ Yavê
và chẳng biết gì Luật pháp Môsê. Còn dân lưu đày, lúc đầu còn nhớ quê hương và
noi giữ phong tục tổ tiên; nhưng dần dần đã muốn đồng hóa với dân ngoại, xây
dựng cơ sở làm ăn và chẳng thiết gì việc trở về quê cũ nữa. Như vậy mọi lời hứa
của Thiên Chúa Israel đã trở nên hão huyền sao? Người bỏ hẳn Dân được tuyển mãi
ư? Niềm tin của những người chân chính như Ezekiel làm sao chịu được những ý
nghĩ như vậy?
Nhưng
cũng không vì vậy mà có thể lấy ước mơ làm sự thật. Thời gian đã cho thấy mọi
kiểu mơ ước như vậy thật hão huyền và tai hại. Sấm ngôn của các tiên tri thì khác
hẳn. Những người này không nói theo ước mơ của những kẻ bất lực và tuyệt vọng.
Họ tuyên bố những điều phi thường nhân danh Thiên Chúa. Họ rất tỉnh và sáng
suốt. Họ biết mình đang nói những điều không trí óc loài người nào nghĩ ra
được. Họ chỉ tuyên bố những điều Chúa phán dạy.
Hôm
nay Người nói qua miệng Ezekiel. Ông đến với đám dân lưu lạc không còn gì hy
vọng. Ông nói với họ rằng: Chúa phán như sau. Người sẽ ngắt một nhánh trên ngọn
bá hương cao ngất và đem trồng trên sơn lĩnh vòi vọi của Israel. Nó sẽ mang lá,
sinh hoa và trở thành bá hương oai lẫm. Thú vật và chim trời sẽ đến núp bóng
nó. Hơn nữa, người ta sẽ thấy nó vươn cao lên, đang khi cây gốc trước kia của
nó sẽ cụp xuống và khô héo đi.
Thiên
Chúa muốn nói gì vậy? Đám dân lưu đày thời bấy giờ đã hiểu ngay ý nghĩa. Ta có
thể nhìn thấy mắt họ sáng lên và chân tay hồi sinh. Có thật như vậy không, bấy
giờ họ hỏi nhau. Chúa đã dùng lời lẽ của loài người để nói với họ. Người mượn
lại các quan niệm của họ quen sánh ví các dân tộc và các bậc vĩ nhân như các
cây to lớn như giống bá hương. Do đó ở đây Lời Chúa muốn nói rằng, Người sẽ lấy
một người hoặc một số ít người trên đất Babylon rộng lớn, vĩ đại này đem về
trồng ở Israel. Tức là Người sẽ cho thiểu số dân lưu vong này được trở về Hứa
Địa. Hơn nữa, nhóm dân nhỏ bé sẽ mang lá mang cành, mang hoa mang trái, trở
thành cây bá hương oai lẫm, đang khi Babylon sẽ suy tàn héo hắt.
Rõ
ràng phải hiểu Lời Chúa như vậy. Văn chương thời bấy giờ bắt phải cắt nghĩa như
thế. Lời tiên tri hôm nay khẳng định Dân Chúa sẽ được hồi hương. Họ sẽ hồi
sinh, họ sẽ trở thành chỗ tựa cho thú vật và chim trời tức là cho mọi thứ sinh
linh. Đang khi ấy kẻ chiến thắng của họ trước đây sẽ bị quật xuống. Cây tươi
(bây giờ) sẽ thành khô héo; và cây héo khô (lúc này) sẽ đâm chồi nẩn mầm. Vì
chỉ có Thiên Chúa làm được như thế. Người hứa sẽ làm như vậy. Dân Chúa không
thể nhận được lời hứa nào to lớn hơn. Tương lai quá sức huy hoàng. Mọi người
phải phấn khởi. Tất cả phải hồi sinh. Hy vọng quá đỗi lớn lao!
Có
chăng chỉ còn một thắc mắc: nhánh bá hương được Thiên Chúa ngắt và đem trồng
trên Núi thánh Israel, là ai? Là một cá nhân được Thiên Chúa dùng để dựng lại
nhà Đavít? Hoặc là cả thiểu số còn sót lại trong cuộc lưu đày sẽ được hồi hương
và xây lại Dân Chúa? Bản văn không rõ ràng. Và lịch sử sau đó cho thấy, không
phải một người nào -ngay cả trong hoàng tộc- đã dựng lại được cơ đồ cho Israel.
Những người có công lớn trong việc trùng tu xứ sở như Ezra và Nêhêmya, cũng
không đáng được coi như nhánh bá hương đã được ngắt từ Babylon đem về. Nhưng
cũng không hoàn toàn đúng khi chúng ta hiểu nhánh cây lựa ấy ám chỉ toàn thể
những con người hồi hương xây dựng lại Đất Hứa. Trước mắt thì đúng, vì công
cuộc tái thiết quê hương là thành quả của cả dân còn sót lại sau thử thách lưu
đày. Nhưng bảo rằng công việc của họ đã vươn lên trở thành bá hương oai lẫm
khiến thú vật, chim trời đến núp bóng, tưởng không đúng với lịch sử. Israel sau
lưu đày chẳng lúc nào được hoàn toàn quang vinh. Ngược lại, Dân Chúa lại mau
chóng rơi vào lầm than khổ sở rồi lại bị ngoại bang đô hộ.
Như
vậy lời sấm của Ezekiel đã đúng, nhưng chưa thực hiện hoàn toàn. Cây khô là
Israel lưu đày có lúc đã được tươi tỉnh lại. Tuy nhiên người ta còn phải chờ
xem khi nào cây mọc trên sơn lĩnh vòi vọi của Israel mới thật sự trở thành bá
hương oai lẫm. Ngày nay nhờ đức tin chúng ta biết mọi lời tiên tri của Cựu Ước
phải chờ thời Tân Ước mới hoàn thành. Và nhánh cây ưu tuyển mà Thiên Chúa lựa
chọn trong Cựu Ước sẽ là một thực tại Tân Ước. Nó có phải là hạt giống và là
hạt cải nói trong bài Tin Mừng hôm nay không? Chúng ta cứ thử tìm hiểu.
B. Hai dụ ngôn về hạt giống và hạt cải
Thoạt
đầu, không ai thấy ngay có nét giống nhau nào giữa nhánh cây bá hương trong
sách Ezekiel và dụ ngôn hạt giống. Tuy nhiên đọc lại người ta thấy bài Tin Mừng
khẳng định: về Nước Thiên Chúa thì giống như khi người kia gieo giống xuống
đất; dù người ấy ngủ hay thức, ban đêm hay ban ngày, hạt giống cứ nảy mầm, lớn
lên... cho đến lúc có hạt chắc, đợi đến mùa sẽ tra liềm hái.
Khi
kể dụ ngôn này, Chúa Yêsu muốn nói đến tương lai chắc chắn của Nước Thiên Chúa.
Người gieo có thức hay ngủ, ban đêm hay ban ngày, hạt giống vẫn cứ mọc lên cho
đến ngày mang hạt chắc, sẵn sàng cho mùa gặt hái. Nói cách khác Nước Thiên Chúa
sẽ lớn lên và đi đến chỗ thành tựu như Thiên Chúa đã dự định, dường như bất kể
thái độ của con người. Đó là công trình của Thiên Chúa, chứ không phải của loài
người. Và Thiên Chúa đã dự định thế nào thì sẽ xảy ra như vậy.
Do
đó ở đây cũng không khác trong sách Ezekiel: chính Yavê đã nói và sẽ làm. Người
làm những việc không ai mường tượng được. Cây tươi, Người cho héo; cây héo,
Người cho đâm chồi. Vậy nếu lời sấm của Ezekiel đã hồi sinh những tâm hồn héo
hắt trong đám dân lưu đày, đem tin tưởng phấn khởi lại cho những kẻ đang rã
rời, thì dụ ngôn hạt giống cũng muốn đem đến cho những người trong thời đại Tân
Ước một niềm tin tương tự. Nhiều khi họ không tự hỏi về tương lai Nước Thiên
Chúa và của Hội Thánh sao? Những hiện tượng bên ngoài lắm lúc khiến người ta
phải tự hỏi: Nước Thiên Chúa đâu rồi? Ước gì những lúc ấy lại tự hỏi cũng nhận
được câu trả lời của bài Tin Mừng hôm nay: hạt giống Nước Thiên Chúa đã gieo
xuống rồi thì dù con người ngủ hay thức, ban đêm hay ban ngày, nó vẫn một mực
nảy mầm lớn lên như Thiên Chúa đã dự liệu. Mùa gặt sẽ đến, ngày tận thếsẽ xảy ra.
Nước Thiên Chúa sẽ thành tựu trong vinh quang.
Nhưng
bài Tin Mừng hôm nay còn ví Nước Thiên Chúa giống như hạt cải, khi gieo xuống
đất nó nhỏ tí; nhưng đã gieo xuống rồi nó mọc thành to lớn đến nỗi chim trời có
thể nương náu dưới bóng nó. Chúng ta thấy dụ ngôn này gần với bài sách Ezekiel
hơn. Như một nhánh bá hương ngắt trên đỉnh cao của cây bá hương to lớn, đã lớn
lên thành bá hương oai lẫm, hạt cải nhỏ xíu ở đây khi gieo xuống bé hơn mọi thứ
hạt; nhưng lớn lên nó to lớn hơn mọi thứ rau. Tương lai Nước Thiên Chúa cũng
như vậy. Khởi sự nhỏ mọn thôi, nhưng rồi sẽ trở nên nơi nương tựa cho mọi người
được cứu chuộc.
Tuy
nhiên, nếu chỉ so sánh như vậy, chúng ta chưa thấy vẻ đặc sắc của bài Tin Mừng.
Có thể bảo bài sách Ezekiel còn phấn khởi và "hùng vĩ" hơn. Nhà tiên
tri nói đến cây bá hương, trên đỉnh cao chót vót của núi đồi Israel. Ở đây,
Chúa Yêsu lấy ví dụ hạt giống và hạt cải, không to lớn bằng. Ấy cũng do điều
này mà nhiều người Dothái đã không muốn đón nhận ngay giáo lý của Đức Yêsu.
Người ta thấy Người giảng dạy có uy quyền; nhưng những điều Người hé mở cho
thấy lại không có vẻ hùng vĩ, oai lẫm. Người ví Nước Trời như hạt giống, hạt
cải, hoặc như lưới vét và như men trong bột... Cách thức Người sống cũng không
hứa hẹn phong cách triều đình. Nhất là những kẻ đi theo Người hầu hết là kẻ
nghèo và thứ dân. Người Dothái ao ước Vị Thiên Sai phải lớn hơn các tiên tri và
thời đại của Người sẽ cho thấy một nước Dothái bá quyền. Như vậy Người có thực
hiện các lời tiên tri không? Cụ thể bài Tin Mừng hôm nay có giải đáp thắc mắc
còn lại của bài sách Ezekiel không?
Đức
tin khiến chúng ta trả lời không do dự. Ezekiel báo trước thời cực thịnh của
Dân Chúa. Khi những người lưu đày trở về xây lại Israel, thì lời sấm của nhà
tiên tri đã khởi sự thực hiện. Nhưng nó chỉ kiện toàn khi Đức Yêsu Kitô là mầm
non của nhà Đavít đã trở nên thân nho ưu tuyển mà bất cứ kẻ nào muốn được cứu
vớt cũng phải đến kết hiệp như cành phải gắn vào thân cây. Và Đức Yêsu Kitô Cứu
thế hiện nay ở giữa chúng ta cũng là Hội Thánh mà Người đã thiết lập. Đó là dân
Mới của Thiên Chúa. Dân đâm chồi trên cây héo là Israel xưa. Dân Mới khởi sự là
một nhóm nhỏ, bé như hạt cải, thua mọi thứ hạt; nhưng đang lớn lên thành nơi
cho chim trời đến nương bóng. Hội Thánh của Thiên Chúa sẽ thành tựu trong Thiên
Chúa, sau khi trời đất này và mọi sự trong đó sẽ qua đi. Lúc đó lời sách
Ezekiel mới hoàn toàn thực hiện. Bấy giờ người ta mới thấy rõ Hội Thánh là công
trình của Thiên Chúa. Chính Người hướng dẫn lịch sử Hội Thánh chứ không phải
con người; Hội Thánh lớn lên ban ngày # ban đêm, trải qua mọi thăng trầm của
lịch sử loài người.
Qua
bài Tin Mừng chúng ta còn nhận thấy nhiều hơn những điều Ezekiel muốn nói. Nhà
tiên tri loan tin phấn khởi, nhưng có lẽ ông chưa cho người nghe thấy có thể
cộng tác vào công trình của Chúa. Ông rao giảng một niềm tin chờ đợi. Còn Chúa
Yêsu, trong khi kể dụ ngôn hạt giống và hạt cải, muốn cho người nghe phải tích
cực hơn nhiều. Hạt giống gieo xuống, mọc lên, trổ bông, đậu quả, chờ đợi ngày
gặt lúa, là hình ảnh Nước Thiên Chúa mà Đức Yêsu đang rao giảng. Thính giả của
Người phải kiên trì. Đừng muốn có những kết quả thành tựu ngay. Phải chờ ngày
gặt, mà theo Thánh Kinh, cũng là ngày Thiên Chúa xét xử. Như vậy thời gian trở
nên giá trị. Đây là lúc Thiên Chúa có thể nói với người đã gieo xong. Người để
cho các sự việc diễn tiến theo định luật của chúng. Ngày tận thế Người mới sai
các thiên thần của Người tra liềm gặt hái: thóc sẽ được thu vào lẫm, cỏ sẽ bị
đốt cháy trong khóc lóc nghiến răng. Và như vậy, đây cũng là thời gian để con
người làm lành lánh dữ, xây dựng hay phá hoại hạnh phúc sau này.
Hơn
nữa hạt giống Nước Thiên Chúa lại chỉ như một hạt cải. Nhưng nó sẽ thành cây
rau lớn. Đức Yêsu và công việc của Người bề ngoài người ta chỉ thấy nhỏ mọn
thôi, nhưng đừng vì vậy mà coi thường và không đón nhận. Phúc cho những ai
không bị xúc phạm vì Người và cách sống của Người. Những kẻ không muốn trở nên
bé nhỏ không thể vào Nước Thiên Chúa.
Những
bài học ấy, ai bảo không còn cần thiết cho chúng ta?
C. Chỉ ao ước một điều: làm đẹp lòng
Chúa
Chắc
chắn cuộc đời của hết thảy chúng ta không giống như của thánh Phaolô, nhưng
phương hướng phải như một, để chúng ta cũng thật sự có đức tin của các tông đồ.
Trong
đoạn thư hôm nay, sau khi nhắc đến những gian truân thử thách xảy đến trong
cuộc đời tông đồ, thánh Phaolô khẳng định lòng người luôn luôn vững vàng. Người
ý thức rõ rệt cuộc sống hiện nay là lưu đày, không phải vì nhiều khổ sở, nhưng
vì đang đi trong đức tin, chưa được ở bên Chúa như sau này ở trên trời. Chỉ
ngày nào ra khỏi thân xác, mới ra khỏi nơi lưu lạc, mới không còn bước đi loạng
choạng trong thứ ánh sáng nửa tối nửa sáng của đức tin, và mới được ở trước
thiên nhan Chúa, diện đối diện, sáng tỏ hoàn toàn, không còn tranh tối tranh
sáng nữa.
Do
đó không phải chỉ khi gặp thử thách nặng nề, con người mới rơi vào chốn lưu
đày. Nhưng bản chất của cuộc đời hiện nay là thời gian như không thấy Thiên
Chúa hành động và các sức lực tự nhiên trong vũ trụ như cứ xảy ra theo định
luật của chúng. Nước Thiên Chúa và sự công chính, nếu không hoàn toàn y như hạt
giống đang nằm trong lòng đất, chẳng ai nhìn thấy, thì cũng chỉ giống như hạt
cải đứng bên mọi thứ hạt khác, nhỏ bé đến nỗi người ta có thể không để ý đến
nó. Chính vì vậy mà rất nhiều người hiện nay không quan tâm sống đạo đức và đi
tìm Nước Thiên Chúa. Nhưng như hạt giống sẽ đi đến ngày gặt hái, hạt cải sẽ lớn
thành cây, Nước Thiên Chúa cũng sẽ đi đến ngày tỏ hiện và sẽ bao trùm tất cả
thế gian. Lúc ấy mỗi người sẽ lĩnh lấy thành quả đời mình khi còn sống trong
thân xác , nơi chốn lưu đày. Thế nên điều quan trọng nhất cho chúng ta trong
cuộc đời, là làm đẹp lòng Chúa, để khi Người đưa chúng ta ra khỏi chốn lưu đày,
chúng ta được trở nên như nhánh bá hương oai lẫm; để khi mùa gặt đến, chúng ta
là bông thóc chắc, để khi thời gian đã qua, chúng ta là cây rau to lớn... hoặc
như khi chim trời được đến nấp bóng cây cải đã to là Hội Thánh trong thời viên
mãn, là thân thể Chúa Kitô đã đạt tới tầm vóc kiện toàn.
Giờ
đây mầu nhiệm Nước Thiên Chúa được cử hành trong mầu nhiệm Thánh Thể. Bề ngoài
chỉ có tấm bánh và chén rượu. Có là gì trước mắt thế gian và đối với lịch sử
thế giới? Không như hạt giống hạt cải sao? Và cộng đoàn tín hữu này có hơn gì
đám dân lưu đày thời Ezekiel? Nhưng đức tin dạy chúng ta nhìn thấy mầu nhiệm
Chúa Cứu thế, mầu nhiệm Hội Thánh, mầu nhiệm cuộc đời nơi những sự bé nhỏ và
thông thường kia. Chúng ta hãy đón nhận Chúa, hãy kết hợp với Hội Thánh , hãy
quyết tâm sống đẹp lòng Chúa. Mọi sự trong cuộc sống của chúng ta sẽ có ý nghĩa
mới và có thể sẽ giống như hạt giống, hạt cải và nhánh bá hương nói đến trong
ba bài đọc Kinh Thánh hôm nay.
(Chú giải của
Lm PX Vũ Phan Long)
Qua
các dụ ngôn trong bài Tin Mừng này, chúng ta hiểu rằng ngay bây giờ trong hiện
tại, ta đã có thể cảm nghiệm sức mạnh cứu độ của Triều Đại Thiên Chúa.
1.- Ngữ cảnh
TM
Máccô liên tục nhắc lại rằng Đức Giêsu giảng dạy, nhưng không bao giờ ghi lại
nội dung cả (x. 1,21; 2,13; 6,2.6.34; 10,1). Ngoại trừ bài Diễn từ cánh chung
(ch. 13), các giáo huấn được triển khai nhất của Đức Giêsu nằm trong Mc 4, có
thể được gọi là “Chương các dụ ngôn (ba dụ ngôn)” (4,1-34). Chương này gồm có
hai phân đoạn lớn và ba phân đoạn nhỏ:
* Mở (cc.
1-2);
1) Dụ ngôn Người gieo giống (cc. 3-9);
a- Mục đích của các dụ ngôn (cc. [10]11-12);
* Giải thích dụ ngôn Người gieo giống (cc.
13-20);
b- Hình ảnh Cái đèn và cái đấu: trách nhiệm
(cc. 21-25);
2) Dụ ngôn
Hạt giống tự mọc lên (cc. 26-29) và Hạt cải (cc. 30-32);
c- Kết luận về các dụ ngôn (cc. 33-34).
Đây
là cách hành văn quen thuộc của Mc: ghép các phần của các bài tường thuật vào
nhau để soi sáng các bài lẫn nhau.
2.- Bố cục
Bản
văn này có thể chia thành ba phần:
1) Dụ ngôn
Hạt giống tự mọc lên (4,26-29);
2) Dụ ngôn
Hạt cải (4,30-32);
3) Kết luận
về các dụ ngôn (4,33-34).
3.- Vài điểm chú giải
-
Chuyện Nước Thiên Chúa cũng tựa như chuyện một người (26): dịch sát “Nước Thiên Chúa tựa
như một người”. Trong lối diễn tả của các kinh sư, dụ ngôn không ví Nước Thiên
Chúa với một người; dụ ngôn chỉ muốn minh hoạ một sự thật liên quan đến Nước
Thiên Chúa nhờ một câu truyện trong đó người ấy có một vai trò. Trong những ví
dụ thuộc loại này, thường thường chính phần cuối mới cung cấp một hình ảnh trực
tiếp hoặc gián tiếp gợi đến Nước Thiên Chúa. Trong bài dụ ngôn Mc, sự việc Nước
Thiên Chúa đến thì tựa như những gì xảy ra vào lúc thu hoạch (c. 29).
-
một người: Không
nhất thiết phải đồng hoá người gieo giống với Đức Giêsu, bởi vì từ ngữ này được
dùng rất tổng quát (không như bản văn Mt).
-
Đêm hay ngày: Đêm
đi trước ngày bởi vì ngày được coi như bắt đầu với lúc mặt trời lặn.
-
bằng cách nào thì người ấy không biết: Tiến trình theo đó hạt giống mọc lên có một quy luật bên
trong nó; người gieo giống không phân tích tiến trình này, mà ông có băn khoăn
về tiến trình này cũng không lợi ích gì.
-
Đất tự động (HL.
automatê) (28): Từ này mô tả một sự tăng trưởng tiệm tiến của hạt giống trước
mùa gặt. Trong ngữ cảnh là sự so sánh với Nước Thiên Chúa, tác giả nhấn mạnh
trên hoạt động ẩn giấu và tiệm tiến của Nước Thiên Chúa hầu đưa hạt giống đến
chỗ tăng trưởng hoàn toàn.
-
Lúa vừa chín
(29): Trong giai đoạn tăng trưởng, người nông phu không phải làm gì trên cánh
đồng cả; mọi sự tiến hành không cần ông. Nhưng hoàn cảnh thay đổi đột ngột với
c. 29 (x. liên từ dé [= “nhưng”; “khi”] và trạng từ Hy Lạp euthys [= “tức
khắc”]). Sau một thời gian không làm gì cả (những câu trước), người nông phu
can thiệp không chút chậm trễ vào lúc thu hoạch. Bây giờ bản văn hoàn toàn chú
ý đến người nông phu, đến sự thay đổi thình lình trong lối xử sự của ông.
-
đem liềm hái ra gặt:
Đây là câu trích mặc nhiên Giôen 4,13: “Các ngươi hãy tra liềm vào, vì đã tới
mùa lúa chín”. Vị ngôn sứ loan báo cuộc phán xét mà Thiên Chúa sắp thực hiện
trong cánh đồng Giôsaphát để chống các dân tộc ngoại giáo (Ge 4,12-16). Sách
Khải huyền cũng ám chỉ đến biến cố này (Kh 14,14-16).
-
hạt cải (31): Tục
ngữ xứ Paléttina coi đây là hạt giống nhỏ nhất. Để nói một vết máu thật nhỏ,
các kinh sư nói: “Không lớn hơn một hạt cải”. Điểm nhắm là một hạt giống nhỏ
nhất và một cây thật to. Cách sử dụng thì (tense) hỗ trợ cho sự tương phản này:
tác giả nói đến việc gieo hạt ở thì quá khứ aorist (“một khi người đã được
gieo”, cc. 31 và 32) và nói đến sự tăng trưởng ở thì hiện tại.
4.- Ý nghĩa của bản văn
*
Dụ ngôn Hạt giống tự mọc lên (26-29)
Sẽ
đến ngày Thiên Chúa can thiệp dứt khoát vào lịch sử nhân loại. Trước đó, có một
thời gian Thiên Chúa để cho mọi sự cứ đi theo dòng của chúng, khiến ta có thể
nghĩ rằng Ngài không quan tâm gì đến thế giới (x. sự ngạc nhiên của Gioan Tẩy
Giả: Mt 11,2-6). Đức Giêsu loan báo rằng Nước Thiên Chúa đã gần kề. Thế mà mọi
người đều biết rằng sự thiết lập Nước Thiên Chúa được khởi đầu bằng việc phán
xét để tiễu trừ khỏi dân Israel tất cả những kẻ tội lỗi, không xứng đáng được
tham dự vào ân huệ của Nước Thiên Chúa. Vậy, nếu Thiên Chúa đã thực sự quyết
định thiết lập Vương quyền của Ngài trên mặt đất, tại sao ta chưa thấy một dấu
gì cho biết là cuộc phán xét khủng khiếp ấy đã đến?
Để
trả lời, Đức Giêsu dùng một dụ ngôn để ví: Hạt giống là Lời. Hạt giống mang
trong mình một sức mạnh vô phương kháng cự. Một khi đã được gieo, hạt giống-Lời
đi sâu vào trong các tâm trí và con tim và biến đổi những ai nghe Lời. Hoa trái
không lệ thuộc người gieo giống, người rao giảng, nhưng lệ thuộc vào sức mạnh
mà hạt giống có trong mình. Không ai có thể kéo một cây con để làm cho nó mọc
nhanh hơn được! Dụ ngôn dạy chúng ta đặt tin tưởng nơi lời Tin Mừng. Làm cho
hạt giống-Lời lớn lên: đây không phải là công việc của chúng ta. Chúng ta chỉ
có một việc phải làm đó là gieo Lời trên mảnh đất được giao cho chúng ta. Rồi
sẽ đến lúc thu hoạch. Đức Giêsu cho các thính giả hiểu rằng thời gian Người
hoạt động ở trần gian chính là giai đoạn cuối cùng của Lịch sử cứu độ, đi sát
ngay trước cuộc can thiệp chung cuôc của Thiên Chúa. Ai có bổn phận cộng tác
với Người để gieo hạt giống-Lời, hãy kiên nhẫn chờ đợi. Nhưng tất cả mọi người
đều đón nhận Lời, hãy làm sao để hạt giống có thể thật sự mọc lên và sinh hoa
trái.
*
Dụ ngôn Hạt cải (30-32)
Một
cây cho chim trời trú ngụ rất thường được dùng để nói về một vị vua biết dùng
quyền lực mà che chở thuộc hạ (x. Đn 4,9.18; Ed 31,5…). Nhưng một đoạn như Ed
17,22-23 thì lại nhấn mạnh trên sự phồn vinh xảy ra với Nước Thiên Chúa vào
thời tận thế. Đây cũng là ý nhắm của dụ ngôn Tin Mừng: hình ảnh một cây che chở
chim trời báo trước tình trạng sự việc vào lúc Thiên Chúa thiết lập Vương quyền
của Ngài trên mặt đất.
Vào
lúc tiến trình đưa tới việc thiết lập Nước Thiên Chúa bắt đầu diễn tiến (sứ vụ
của Đức Giêsu), người ta nghĩ đây là một biến cố không đáng kể. Nhưng cũng như
hạt cải nhỏ bé hứa hẹn một cây lớn, sứ mạng của Đức Giêsu đúng là chặng đầu
tiên của sự can thiệp của Thiên Chúa nhằm thiết lập Triều Đại của Người. Vậy
nhận biết ý nghĩa đích thực của sứ mạng của Đức Giêsu, chính là hiểu rằng thái
độ phải có trước sứ mạng này là chấp nhận hoặc từ khước quyền chủ tể cánh chung
của Thiên Chúa. Chính thái độ này sẽ xác định vận mệnh của mỗi người trong thế
giới bên kia.
*
Kết luận về các dụ ngôn (33-34)
Cả
hai dụ ngôn đều nhấn mạnh tầm quan trọng quyết định của thời gian hiện tại đối
với các thính giả của Đức Giêsu. Hai dụ ngôn này mời gọi nhận biết sứ mạng của
Đức Giêsu chính là khởi đầu cuộc can thiệp cánh chung của Thiên Chúa. Áp dụng
giáo huấn vào trong đời sống Giáo Hội, thời gian hiện tại không còn phải là
thời gian của sứ vụ của Đức Giêsu, nhưng là thời gian của nếp sống và hoạt động
rao giảng của Giáo Hội.
+ Kết luận
Thoạt
nhìn, chúng ta thấy kết luận của diễn từ các dụ ngôn không có vấn đề. Đức Giêsu
loan báo Lời Thiên Chúa cho người ta (“đám đông” ; x. 4,1-2). Người diễn tả
bằng các dụ ngôn theo mức độ hiểu biết của họ. Dường như đối với Đức Giêsu, các
dụ ngôn là một phương tiện để giúp các thính giả hiểu Người dễ dàng hơn. Ngoài
ra, Người còn cung cấp các giải thích bổ sung cho nhóm môn đệ (c. 10). Mọi sự
không rõ ràng rồi hay sao?
Vấn
đề chỉ xuất hiện rõ ràng khi ta lưu ý rằng tác giả Mc đã muốn kết thúc với đề
tài ngài đã đưa vào ở trên (cc. 10-12). Đối với công chúng, “những kẻ ở ngoài”
(c. 11), Đức Giêsu “không bao giờ rao giảng mà không dùng dụ ngôn” (c. 34);
“với những người kia…, cái gì cũng phải dùng dụ ngôn” (c. 11). “Nhưng khi chỉ
có riêng thầy trò với nhau” (HL. kat’ idian, c. 34), “khi còn một mình” (HL.
kata monas, c. 10), Đức Giêsu “giải đáp” tất cả cho các môn đệ (c. 34), nghĩa
là “những kẻ đang ngồi quanh Người cùng với Nhóm Mười Hai” (c. 10), là những kẻ
mà “mầu nhiệm nước Thiên Chúa đã được ban cho” (c. 11).
Vậy,
các dụ ngôn là một thứ ẩn ngữ, mà chỉ các môn đệ mới có chìa khóa để hiểu được,
còn đám đông, mà Đức Giêsu không muốn nói với họ bằng một ngôn ngữ rõ ràng, thì
vẫn không thể nắm bắt được ý nghĩa đích thực của giáo huấn của Người: “Mầu
nhiệm Nước Thiên Chúa” không được ban cho “những kẻ ở ngoài”; chính vì thế mà
Đức Giêsu “không nói gì mà không dùng dụ ngôn”.
Đây
chính là “thuyết các dụ ngôn” trong TM Mc (J. Dupont), mà thật ra, đây cũng chỉ
là một phương diện đặc biệt của “thuyết về bí mật thiên sai” của tác giả. Vào
lúc tác giả soạn TM I, có một sự kiện không thể phủ nhận, nhưng thật gai
chướng: dân tộc Do Thái nói chung đã không đón nhận Tin Mừng. Phải chăng kế
hoạch của Thiên Chúa đã thất bại? Hay là phải nhìn nhận rằng sứ mạng của Đức
Giêsu không đến từ Thiên Chúa? Tác giả Mc tìm ra được câu trả lời thần học
trong bản văn Is 6,9-10 (x. Mc 4,12). Trong sứ mạng của Đức Giêsu, đã được ứng
nghiệm lệnh truyền của Thiên Chúa qua miệng của vị ngôn sứ, là phải nói với dân
cách nào để “họ có trố mắt nhìn cũng chẳng thấy, có lắng tai nghe cũng không
hiểu…”.
Vậy,
vị sứ giả của Thiên Chúa phải diễn tả cách nào để người ta không hiểu được: đó
đã là quyết định của Thiên Chúa mà! Người đã muốn làm cho sứ mạng của vị sứ giả
trở thành một phán quyết chống lại một dân mù quáng và cứng lòng. Nhưng làm thế
nào nhận ra sấm ngôn ấy là chương trình hoạt động của Đức Giêsu? Tác giả Mc tìm
ra được đáp số nơi việc Đức Giêsu sử dụng các dụ ngôn: Người nói bằng dụ ngôn
cho đám đông hoặc cho các đối thủ, vì Người không buộc phải làm cho họ hiểu Người.
Dưới mắt Mc, dụ ngôn là như một phương tiện không phải để làm cho một giáo huấn
nên dễ hiểu hơn, nhưng để che đậy ý nghĩa của giáo huấn này dưới những hình
ảnh. Để người ta hiểu, thì cần có một lời giải thích; nhưng lời giải thích chỉ
được ban cho các môn đệ mà thôi. Tuy nhiên, tác giả đã nhận ra ngay nguy cơ là
thuyết này có thể đưa tới chủ trương bí truyền (esoterism); vì thế, ở 4,21-25,
ngài mới xác định rằng các môn đệ đã nhận được mạc khải là để đi phổ biến rộng
rãi, để đi hô to trên mái nhà.
Chúng
ta có thể nhận định rằng thuyết của Mc về các dụ ngôn là một thuyết khá giả
tạo. Nhưng để đánh giá đúng đắn, cần đo lường được mức độ nghiêm trọng của vấn
đề đang được hoàn cảnh cụ thể đặt ra cho tác giả và cho Hội Thánh thời ngài:
đoàn dân đông đảo được Thiên Chúa tuyển chọn đã không tin vào Đức Giêsu và đã
không chấp nhận sứ điệp của Người. Bản văn Is 6,9-10 cho thấy là Thiên Chúa đã
thấy trước (quan phòng) tình trạng sự việc như thế.
Rõ
ràng công việc soạn thảo TM Mc mang dấu ấn của các hoàn cảnh và các vấn đề thời
tác giả. Ngài đã nghĩ tới việc rao giảng khi kể lại dụ ngôn trong đó Lời Chúa
được hình dung như một hạt giống. Ngài cũng đang cố gắng tìm một giải thích
thần học cho thất bại của sứ vụ này, bằng thuyết về giáo huấn bằng dụ ngôn.
Chứng nhân của Lời Chúa không phải là người chỉ biết bằng lòng với việc lập lại
máy móc Lời Chúa, nhưng là người biết tìm nơi Lời Chúa câu trả lời cho những
nhu cầu của những con người thời mình.
5.- Gợi ý suy niệm
1.
Cả ba dụ ngôn (Người gieo giống, Hạt giống tự mọc lên, và Hạt cải) có điểm
chung là không truyền đạt những giáo huấn đặc biệt, nhưng chỉ bàn về việc lấy
lập trường trước lối hành động của Đức Giêsu. Dường như thực tại thấy được (sự
từ chối, sự vắng mặt của Thiên Chúa, những khởi đầu không sáng sủa mấy) thì mâu
thuẫn với sứ điệp và uy thế Mêsia của Người. Do đó, ba dụ ngôn đều mời gọi sống
đức tin.
2.
Qua các dụ ngôn, chúng ta hiểu rằng Triều Đại Thiên Chúa không những đến chắc
chắn, mà bây giờ trong hiện tại, ta đã có thể cảm nghiệm sức mạnh cứu độ của Triều
Đại này. Tuy nhiên, chỉ người nào biết nhìn các sự việc với con mắt đức tin mới
nhận ra được sức mạnh này.
3.
Như tác giả Mc, thừa tác viên Lời Chúa cần phải tìm cho ra sứ điệp được gửi đến
cho dân Thiên Chúa hôm nay từ bản văn Kinh Thánh. Đó chính là sống và thi hành
chức năng ngôn sứ, bởi vì ngôn sứ chính là người thay mặt Thiên Chúa mà truyền
đạt cho dân Ngài biết thánh ý Ngài đối với dân trong hoàn cảnh hiện tại.
4.
Khi thấy rằng tình yêu, sự kính trọng đối với các quyền của con người và sự tự
do, sự tha thứ, không đưa tới những kết quả mong muốn, có những Kitô hữu đã bị
cám dỗ thúc bách Triều Đại Thiên Chúa đến cho nhanh bằng cách sử dụng những
phương tiện Đức Giêsu đã cấm, như vũ lực, mưu mô, gian dối… Đức Giêsu dạy chúng
ta tin tưởng vào sức mạnh của Lời Tin Mừng.
11. Tin tưởng vào quyền năng của Thiên
Chúa.
(Suy niệm của
Lm Ignatiô Hồ Thông)
Chúa
Giê-su rao giảng cho đám đông bằng dụ ngôn, từ những hình ảnh đơn sơ giản dị
được lấy ra từ đời thường, để dẫn đưa họ vào những thực tại cao vời khôn ví của
Nước Trời. Văn chương Đông Phương (Ai-cập, Cận Đông) thích những bí nhiệm; các
sách khải huyền Do thái được điểm tô với những bí nhiệm này. Các dụ ngôn rất
gần với thể loại văn chương này. Tuy nhiên, Chúa Giê-su giải thích các dụ ngôn
cho các môn đệ, vì sau này, họ sẽ tiếp tục sự nghiệp của Ngài mà loan báo Lời
rõ ràng và phong phú cho quần chúng. Tin Mừng Mác-cô đề nghị cho chúng ta hai
dụ ngôn: dụ ngôn hạt giống tự mọc lên và dụ ngôn hạt cải: dụ ngôn thứ nhất
thuộc nguồn riêng của Mác-cô, dụ ngôn thứ hai chung với Mát-thêu (13, 31-32) và
Lu-ca (13, 18-19).
1. Dụ ngôn hạt giống tự mọc lên (4,
26-29):
Bản
văn của ngôn sứ Ê-dê-ki-en (Bài Đọc I) giúp chúng ta hiểu dụ ngôn hạt giống tự
mọc lên này. Chính Đức Chúa sẽ trồng một chồi non mà Ngài đã ngắt từ ngọn hương
bá. Vì Đức Chúa trồng, chắc chắn chồi non này sẽ mọc và lớn lên: “Nó sẽ trổ
cành và kết trái”. Cũng vậy trong dụ ngôn hạt giống tự mọc lên, hình ảnh Nước
Thiên Chúa được phát triển trong thầm lặng nhưng chắc chắn. Có lẽ không dụ ngôn
nào đem đến niềm an ủi hơn dụ ngôn này. Thiên Chúa hiện diện và hành động trong
thế giới và hành động của Ngài chắc chắn rồi sẽ sinh hoa kết quả, dù bên ngoài
âm thầm lặng lẽ. Thời gian cũng không được tính đến.
Phải
chăng dụ ngôn này muốn nói rằng người Ki-tô hữu không cần phải hành động bởi vì
“đêm hay ngày, người ấy có ngủ hay thức, thì hạt giống vẫn nẩy mầm và mọc lên,
bằng cách nào, thì người ấy không biết”? Không phải như thế! Việc dọn đất được
nêu lên, vấn đề đất có thuận lợi hay không cho hạt giống phát triển đã được bàn
đến trong một dụ ngôn khác (dụ ngôn người gieo giống: 4: 1-9). Chúng ta không
những có bổn phận cầu xin cho “Nước Chúa trị đến”, nhưng còn phải góp phần mình
vào việc xây dựng Nước Chúa ở ngay trong cõi thế này. Ở đây, vấn đề được nêu lên
đó là quyền năng tất thắng của Thiên Chúa, Ngài hướng dẫn Triều Đại của Ngài
cho đến lúc phát triển viên mãn: đó sẽ là mùa thu hoạch.
Tuy
nhiên, phải chăng Chúa Giê-su dùng dụ ngôn này nhằm nhắn gởi đến những người
nôn nóng và bạo động, tức là nhóm Nhiệt Thành được nuôi dưỡng bằng những giấc
mơ đầy tham vọng của họ mà vài người trong số họ là môn đệ của ngài. Ngài muốn
dẫn các môn đệ của Ngài đến một sự hiểu biết đầy đủ hơn về sứ mạng của Ngài.
Ngài đã đến gieo lời Ngài và lời Ngài sẽ sinh hoa kết trái. Họ phải đặt trọn
niềm tin tưởng tuyệt đối vào lời Ngài, tuy nhiên, chiều kích năng động của lời
này cốt yếu là nội tại và tinh thần.
2. Dụ ngôn hạt cải (4, 30-32):
Để
diễn tả năng lực phát triển kỳ diệu của Nước Trời khởi đi từ khởi đầu rất khiêm
tốn, Chúa Giê-su đưa ra một so sánh được mượn từ một hình ảnh rất quen thuộc
thường ngày: hình ảnh hạt cải khi được gieo thì nhỏ nhất trong mọi hạt giống,
nhưng khi “mọc lên lớn hơn mọi thứ rau cỏ, cành lá xum xuê, đến nỗi chim trời
có thể làm tổ dưới bóng”. Nước Trời cũng sẽ như vậy. Khởi đi hầu như không gì
cả: mười hai tông đồ, vài môn đệ và vài người phụ nữ, nhưng sẽ phát triển rực
rỡ.
Chúa
Giê-su ám chỉ đến các bản văn của Ê-dê-ki-en và Đa-ni-en trong các dụ ngôn cây
hương bá của họ; tuy nhiên, rõ ràng Ngài tránh lấy lại hình ảnh cây hương bá
cao vút trên đỉnh non cao, biểu tượng cho quyền lực thống trị. Ngài cũng không
lấy lại hình ảnh chồi non, vì hình ảnh này gợi lên hậu duệ nhà Đa-vít và có thể
gợi lên việc phục hưng quyền lực chính trị. Hình ảnh hạt cải hàm chứa một sự
mĩa mai, nhưng chắc chắn nói lên tính chất phi chính trị của Nước Trời.
Suy niệm:
Bài
Phúc Âm trình hai dụ ngôn khác nhau: dụ ngôn hạt giống tự mọc (Mc 4,26-29). Và
dụ ngôn hạt cải (3,34).
I/ Dụ ngôn hạt giống tự mọc (c.26-29). Trước khi hiểu về dụ ngôn này, xin
đừng quá nhấn mạnh vào chi tiết để hỏi ai là người gieo hạt giống tự mọc kia.
Nếu cho đó là Chúa Kitô thì phải hiểu thế nào về việc Ngài ngủ Ngài thức, về
việc Ngài không quan tâm và không hay biết gì về Nước Trời tiến triển ra sao
trong khi chúng ta biết Chúa hằng quan phòng và săn sóc Giáo hội cho đến tận
thế. Vậy chúng ta phải hiểu dụ ngôn bao giờ cũng trình bày một số bài học chính
như sau:
1. Nước Trời,
Giáo Hội của Chúa có sức mạnh tăng trưởng tự động bởi ơn Chúa.
2. Nhưng tăng
trưởng một cách chắc chắn, từ từ và âm thầm, mà bất chấp mọi trở ngại thử
thách. Thiên Chúa có giờ của Ngài chứ Ngài không đốt giai đoạn.
3. Đối với
nhà nông, chúng ta hay cho rằng thành quả của mùa màng là do công lao của riêng
mình. Có khi còn nghĩ rằng được mùa là do công khổ của mình; còn mất mùa là đổ
thừa cho Chúa. Trên phạm vi mùa màng chúng ta thấy có gì? Chúng ta gieo giống,
cấy giống, làm cỏ, thuỷ lợi, gặt hái. Thế nhưng cái căn bản nhất là sự tăng
truởng, sự sống, và sự lớn lên, kết bông trái của mùa màng thì chắc chắn chúng
ta không làm được đâu. Dù chúng ta thức hay ngủ nghỉ, dù muốn hay không thì cây
lúa vẫn tự nó lớn từ từ không gián đoạn... cho đến ngày mùa.
Nước
Trời cũng thế. Con người chúng ta có thể làm được nhiều chuyện, nhưng là những
chuyện phụ thuộc thôi, chúng ta chỉ là người cộng tác với Thiên Chúa. Nước Trời
không lệ thuộc vào văn minh của chúng ta đâu. Điều này Thiên Chúa vẫn thường
minh chứng trong lịch sử con người. Thiên Chúa đã cấy Giáo Hội của Ngài vào trong
trần gian là cánh đồng. Cánh đồng ấy sẽ tăng trưởng, lớn lên và ngày mùa là
ngày tận thế. Nước Chúa qua Giáo Hội vẫn cứ tăng trưởng qua mọi hoàn cảnh, thời
gian và không gian.
Nước
Chúa trị đến sẽ mãi mãi là đến chứ không lùi. Cho nên phía chúng ta là nhân
loại đừng quá nóng ruột mà mất hy vọng, mất cả lòng tin và đức cậy nữa. Trong
sách Khải Huyền có tiếng kêu: “Khi nào Thiên Chúa can thiệp?” thì được trả lời
“khi nào số kẻ được chọn đủ số.” Số kẻ được lựa chọn vẫn cứ được bồi thêm mỗi
ngày. Tóm lại Nước Trời vẫn trị đến cả lúc Babel sụp đổ giữa cả bao nhiêu nền
văn minh tan nát, giữa hai lần thế chiến, giữa lòng người bất an với nhau...
thì Kinh lạy Cha vẫn cứ vang lên “Danh Cha cả sáng.”
Dụ
ngôn này cho chúng ta thấy một vẻ lạc quan an lòng. Nhưng cũng đừng quá lạc
quan cho rằng mình như một thứ đồng hồ lên giây đủ rồi để rồi không làm việc.
Không, con người phải làm bổn phận của mình như dụ ngôn nén bạc đã nói (Mt
25,14-30). Khi chúng ta làm xong bổn phận, hãy tạ ơn Thiên Chúa mà nói rằng:
“Chúng tôi là đầy tớ vô ích, làm việc mình phải làm” (Lc 17,10). Chúng ta nhớ
lại lời Thánh Phaolô “Nhưng Chúa làm cho cây lớn lên” (1C 5,3-7)
II/ Dụ ngôn hạt cải muốn nói lên chân lý: bất cứ cái gì
dù nhỏ bé đến mấy mà Thiên Chúa can thiệp vào đều trở nên quan trọng lớn lao và
hữu ích.
Hạt
cải theo Máccô là thứ hạt nhỏ hơn hết mặc dù không hẳn đúng như thế, nhưng quan
niệm của người Do Thái khi muốn so sánh vẫn lấy hạt cải làm mốc. Cũng như kiểu
nói Việt Nam vẫn lấy con kiến làm nhỏ “nhỏ như con kiến.” Vậy một hạt cải nhỏ
bé tầm thường mà chúng ta có thể vo trong tay. Nhưng nếu gieo vào lòng đất, nó
sẽ nẩy mầm, vươn lên. Nẩy mầm là khởi đầu một sự sống mới. Sự sống ấy tuy mỏng
manh nhưng không gì ngăn cản được. Hạt cải gieo vào đất ít tháng sau có thể cao
như cây trứng cá của chúng ta mà chim trời tới đậu được. Nhất là vào mùa hè
trái cải chín mọng chim sẻ rất ham ăn... Còn trẻ con cũng tới đó để bắt chim
vui nhộn.
*
Ý nghĩa chung của dụ ngôn này là sức mạnh bành trướng chiều rộng của Nước Trời,
của Hội Thánh Chúa ở trần gian.
1. Trước hết
Đấng Sáng Lập là Đức Kitô sống ẩn dật không ai biết tới, bị khinh dể là ở
Nagiarét, là con bác thợ mộc.
2. Giáo Hội
của Chúa từ đầu bé nhỏ nghèo nàn, không quân quốc, không binh bị, tiền tài, uy
thế. Tất cả công việc của Chúa lúc bình sinh xem ra thất bại và kết thúc bằng
cái chết nhục nhã trên Thánh Giá. Nhưng đó chính là hạt giống tự mục nát đi (Ga
12,24).
3. Sự thiếu
thốn nhân sự. Vỏn vẹn lúc đầu chỉ có 12 tông đồ nhút nhát. Thật đúng như lời
Chúa phán: “Hỡi đoàn chiên nhỏ của Ta, đừng sợ vì Cha các con thích ban Nước
Trời cho các con” (Lc 12,32). Chúa Giêsu đã dùng ngay hình ảnh hạt cải để ám
chỉ về Giáo Hội Ngài thành lập. Nhưng lúc ấy không mấy ai lưu tâm đến dụ ngôn
này. Khởi đầu nước Chúa với con số 12 người. Ngày Chúa về Trời con số môn đệ
khoảng 120, âm thầm sống và tăng trưởng đều đều.
Theo
như 4 bản niên giám thế giới thì năm 1950 số tín hữu theo Chúa khoảng 800 triệu
người. Đến năm 1975, số tín hữu (kể cả 3 ngành: Chính thống, Tin lành, Công
giáo) lên tới một tỷ 24 triệu 106 ngàn 500 người. Nhưng con số đó không hề quan
hệ cho bằng vấn đề ơn cứu rỗi. Có đức tin thì dễ, nhưng duy trì được đức tin là
chuyện khác và thực hành đức tin lại là chuyện khác nữa.
Nếu
chỉ có tin mà không thực hành là một cái xác không hồn, là thứ cây vả xanh um
bên ngoài (Mc 11,20). Có lẽ ngày về trời chúng ta mới hiểu được thế nào là dụ
ngôn hạt cải. Ngày ấy chúng ta có thể đếm những số các thánh mà ngày nay sách
Khải Huyền cũng chịu, đếm không được, không xuể.
Đối
với mỗi người cũng bắt đầu từ chỗ tầm thường nhỏ bé như vậy, từ một em bé thành
người lớn. Kể cả trên phạm vi sự nghiệp cũng thế. Vậy thì trên lãnh vực đức
tin, chúng ta nhớ rằng dù một hành vi nhỏ bé tầm thường đến đâu như cho đi một
bát nước lã – là cũng đang đóng góp vào sự nghiệp nước trời. Chính việc bác ái
gương lành đan kết thành triều thiên chói ngời trên trời ngày mai.
Cầu nguyện:
Lạy
Chúa, trong những bổn phận dù âm thầm hàng ngày, xin cho chúng con biết tin
tưởng và phó thác cho quyền năng yêu thương của Chúa. Chính Ngài sẽ làm cho
công việc của chúng con thực hiện theo ý Chúa để đạt kết quả tốt. Như thế chúng
con sẽ làm ích cho chính bản thân, cho tha nhân và cho Nước Chúa. Lạy Chúa, xin
cho con biết kiên trì gieo Lời Chúa dù gặp điều kiện thuận lợi hay không.
(Trích
trong http://www.dmhcg.org)
Hạt
giống được gieo xuống đất từ từ phát triển mỗi ngày. Đất tự nó làm trổ sinh hoa
trái. Cho dù con người không cần vun xới hay chăm sóc. Chúa Giêsu nói với dân
chúng về Nước Thiên Chúa cũng giống như người kia gieo hạt giống xuống đất, dù
người đó ngủ hay thức, đêm hay ngày, hạt giống cứ nẩy mầm và mọc lên.
Chúa
Giêsu dùng dụ ngôn để diễn tả về nước trời. Hạt giống lời Chúa cứ tiếp tục được
gieo vãi trong lòng người từ thời này qua thời kia. Hạt giống âm thầm nẩy nở và
phát triển. Chúng ta quan sát sự phát triển của Giáo Hội qua các thời đại. Từ
một nhóm nhỏ các tông đồ mà Chúa Giêsu đã kêu gọi và trao ban sứ mệnh. Hạt
giống đầu tiên đã gieo vào lòng các ngài và hạt giống được nhân lên qua các thế
hệ.
Đã
có biết bao nhiêu người được lắng nghe lời Chúa qua sách vở, truyền thanh,
truyền hình, điện thư, sự giảng dạy và đời sống chứng nhân. Đây là một sự cố
gắng liên tục của Giáo Hội qua mọi thời đại. Lời Chúa được lắng nghe, suy niệm và
sinh hoa trái trong đời sống. Hạt giống ngoài đồng nội cần có đủ môi trường
sinh sống là hạt giống phát triển nhưng hạt giống lời Chúa cần được gieo vãi và
chăm sóc.
Lạy
Chúa, lời Chúa là hạt giống sống động. Lời Chúa có nguồn sinh lực nội tại phát
triển không ngừng. Xin Chúa cho lời Chúa thấm nhập tâm hồn của chúng con để
sinh hoa quả.
Đức
Giêsu nói: "Chuyện nước Thiên Chúa thì cũng tựa như chuyện người gieo
giống trong đồng ruộng".
Đức
Giêsu dùng một so sánh rất tự nhiên mà các thính giả của Người đều biết rõ.
"Gieo hạt giống” đó là một cử chỉ rất quen thuộc, đến nỗi ta có nguy cơ
không còn nhận ra mầu nhiệm của nó nữa. Đây là việc làm rất mạo hiểm. Hạt giống
này sẽ ra thế nào?
Đêm
hay ngày, người ấy có ngủ hay thức, thì hạt giống vẫn nẩy mầm và mọc lên, bằng
cách nào, thì người ấy không biết. Đất tự nó sinh ra hoa màu: Trước hết cây lúa
mọc lên, rồi trổ đòng đòng, và sau cùng thành bông lúa nặng trĩu hạt.
Người
ta đã gọi dụ ngôn này là "hạt giống tự mọc lên". Quả nhiên, mọi sự
diễn tiến như thế. "Không ai" chăm sóc hạt giống khi rớt xuống đất,
như thể người nông dân đã không quan tâm đến hạt lúa mà anh đã gieo. Đây là một
dụ ngôn lạc quan nhất mà chúng ta có được. Máccô là thánh sử duy nhất đã kể lại
dụ ngôn này. Chúng ta hãy để cho trí tưởng tượng hoạt động quay lại cuộn phim
về sự tăng trưởng này, mà ta không nhận thấy và không hiểu được ngày nay cũng
như vào thời Đức Giêsu.
Những
nhà bác học của chúng ta đã tiến bộ rất nhiều trong việc mô tả và phân tách
những biến động bên ngoài, nhưng chưa vị nào biết được sự sống là cái gì. Ngay
khi một hạt giống rơi xuống đất, thì trong vòng bí mật, bắt đầu một sự chuyển
hóa vật chất thật tuyệt vời, một loạt những sự kỳ diệu mà ta không thấy được.
Dù con người có lo lắng về việc đó hay không, thì trong phần cốt yếu của nó sự
sống không tùy thuộc con người. Việc trồng trọt giúp thiên nhiên, nhưng không
bao giờ thay thế thiên nhiên được. Hạt giống, rồi cọng cây xanh non, bông hoa
nhỏ xíu, hạt lúa, và sau cùng là vô số những hạt khác.
Lạy
Chúa, Chúa muốn nói gì với chúng con qua dụ ngôn hy vọng này? Chúa gởi đến
chúng con lời mời gọi nào qua những câu đó? Không ai có thể thay thế chúng ta
để trả lời những câu hỏi này. Tình trạng của tôi" như thế nào, vào lúc
này, hôm nay, mà Chúa đang nói với tôi? Tình trạng của Giáo Hội, của thế giới
hiện nay ra sao, để chúng ta có thể áp dụng bài học hy vọng này?
Lúa
vừa chín, người ta đem liềm hái ra gặt vì đã đến mùa.
Bỗng
nhiên tình thế biến đổi. Bản văn Hy Lạp của Mác-cô gồm hai từ nhấn mạnh về sự
đối chọi này "nhưng" và “ngay sau đó". Sau một thời gian dài
không hoạt động của nơi nông dân, bây giờ là lúc gặt hái sôi nổi. Chúng ta chớ
quên phần đầu của dụ ngôn này. Đó là nói về "Nước Thiên Chúa". Thái
độ của người nông dân giúp chúng ta hiểu thái độ của Thiên Chúa. Một lần nữa,
Tin Mừng không phải là một bài học luân lý và chúng ta không nên vội áp dụng
thực tế vào cuộc sống.
Trước
hết Tin Mừng là mạc khải" về Thiên Chúa, và chỉ bằng cách liên quan với
chân lý đức tin được khám phá rõ hơn, mà chúng ta mới có thể có một thái độ cụ
thể một cách gián tiếp. Như vậy sự mạc khải về Chúa qua dụ ngôn này là thế nào?
Đức Giêsu soi sáng cho tình hình vào thời của Người, mà Thánh Gioan Tẩy giả đã
nói rõ lên sự thất vọng của ông. "Người có phải là Đấng phải đến, hay
chúng tôi phải đợi một Đấng khác?" (Mt 11,3). Nhưng đó cũng là một câu hỏi
ngày nay, như của mọi thời đại: Tại sao người ta không thấy Nước Thiên Chúa rõ
hơn? Tại sao Người lại cho ta có cảm tưởng là Người không lo lắng gì đến những
việc xảy ra trên thế giới? Đức Giêsu trả lời. Thiên Chúa không làm gì khác hơn
là người nông dân. Các người hãy chờ đến "mùa gặt”. Trong khi chờ đợi, nếu
ta nghĩ là không có gì xảy ra, thì chúng ta đã bị ảo giác. Các bạn thấy nhưng
các bạn khống thấy được tất cả. Chúng ta cũng biết, những gì chúng ta không
thấy không phải là không hiện hữu, ngược lại thì có. "Điều cốt yếu thì
không thể thấy được", con chồn đã nói như vậy với vị hoàng tử nhỏ bé"
trong chuyện của văn sĩ St Exupéry. Một hạt lúa mì chứa đựng hàng tỷ tỷ hạt
nhân, gồm một lõi và những phân tử chỉ to bằng một phần tỷ của một phần tỷ một
milimét xoay quanh lõi đó với tốc độ 297.000 cây số/một giây? Bạn không thấy
hết được điều đó, nhưng đấy là sự thật của hạt lúa mì.
Tất
cả những gì "thần thiêng" ở trong thế giới đều nằm trong đó: Sức mạnh
tiềm tàng, khó nhận biết và tích cực... chỉ có những tâm hồn đơn sơ mới tìm
thấy được, đó là những người chấp nhận "tin" những gì Đức Giêsu mạc
khải cho chúng ta về Thiên Chúa.
Vậy
đối với những người tin "hậu quả thực tế" là gì? Xin bạn hãy tự rút
ra kết luận. Chúa tác động trong sự bí mật. Đó là một Thiên Chúa ẩn dật.
Bạn
hãy để cho hạt giống chín mùi. Bạn chớ bao giờ nản lòng. Hãy khởi công. Hãy
gieo hạt. Vũ trụ không đang đi đến cõi chết, nhưng đang tiến tới "niềm vui
của mùa gặt". Hời nông dân bạn hãy giơ liềm lên!
Rồi
Đức Giêsu lại nói: "Chúng ta ví Nước Thiên Chúa với cái gì đây? lấy dụ
ngôn nào mà hình dung được?"
Đó
là hai câu hỏi. Đơn thuần là một cách hành văn để nhắc nhở đề tài? Hay là những
câu hỏi của Đức Giêsu để nhấn mạnh về sự khó khăn khi nói về Nước Thiên Chúa?
Dù sao chúng ta cũng nên tìm hiểu Nước Thiên Chúa có thể như thế nào? Nước này
sẽ đi đến đâu? Hình thức của nó ra sao? Nó giống cái gì?
Nước
Thiên Chúa giống như hạt cải, lúc gieo xuống để tự nó là loại hạt nhỏ nhất trên
thế gian. Nhưng khi gieo rồi, thì nó mọc lên lớn hơn mọi thứ rau cỏ.
Lại
một hình ảnh nữa. Đức Giêsu là một "Thầy dạy khôn ngoan" một nhà sư
phạm giỏi, một người kể chuyện biết tìm những câu châm ngôn kích thích tính
hiếu kỳ. “Hạt cải" đã được nổi tiếng trong những câu tục ngữ vì sự nhỏ bé
của nó. Đức Giêsu đã ám chỉ hạt cải này một lần khác khi Người nói: "Nếu
anh em có đức tin lớn hơn một hạt cải..." (Lc 17,6). Dụ ngôn này nhấn mạnh
về sự bất trung xứng giữa lúc đầu "nhỏ xíu” và khi hoàn thành rất lớn.
Trong sự so sánh. này cũng như trong so sánh trước đó. Đức Giêsu đã trả lời cho
thái độ bất bình của những người đồng thời cũng là cớ gây chống đối Người. Sự
can thiệp của Đấng Mêsia đã được mọi người mong đợi như một biến cố hiển thắng
và mau lẹ, thế nhưng "buổi chiều tối quan trọng của Thiên Chúa đã không
đến. Đứng trước những đảo lộn hiển nhiên của những niềm hy vọng người Do Thái,
tác vụ của Đức Giêsu xem ra thật là vô vị, nhưng Máccô trả lời cho thái độ bất
bình của thời ông, vào lúc ông viết Tin Mừng, có một sự kiện không chối cãi
được, đã làm mọi người suy nghĩ xôn xao: Làm sao dân Chúa chọn, dân ít-ra-en
phần lớn lại không đón nhận Tin Mừng của Đức Giêsu? Có phải là sự thất bại của
chương trình Thiên Chúa không? Trang Tin Mừng của Máccô trên đây phù hợp cách
diệu kỳ với câu hỏi đáng sợ nhất của thời đại chúng ta: Nếu Thiên Chúa hiện hữu
thì mọi việc sẽ sáng tỏ hơn... Vậy tại sao có rất nhiều người ngay thẳng và
lương thiện mà lại không tin, hay cứ theo thuyết vô tri. Thiên Chúa có hiện hữu
thực sự không? phải chăng đó chỉ là bóng ma, là chủ quan? Hay là ảo giác của
một số người cuồng tưởng? Thiên tài, thánh thiện, toàn hảo như thế mà đã không
làm cho người đồng thời trở lại được, ngay cả chính thân nhân của Người. (Như
bài Tin Mừng Chúa nhật trước đã cho ta thấy). Tuy nhiên với một sự bạo dạn như
điên rồ, Người đã tin rằng Người đã không mất thời giờ để gieo "hạt giống
nhỏ bé" của Người, và lịch sử chứng minh Người đã có lý kể từ bây giờ, bất
cứ ai đã gieo một "mầm" trong một linh hồn người nào để dấn thân phục
vụ một công trình giúp đỡ anh em mình, bất cứ ai đã cố gieo Tin Mừng, có thể
dựa trên lời nói của Đức Giêsu trên đây, để vượt qua mọi thất vọng và thất bại
nhất thời. Cha mẹ, ông bà nào đã nghĩ mình đã thất bại trong giáo dục con cháu,
quý vị hãy cầm lên một hạt cải nhỏ: Dù kết quả bề ngoài xem ra nhỏ bé, quý vị
vẫn là những người được "mời gọi để hy vọng". Cuộc phiêu lưu nhỏ bé
của Đức Giêsu đã được chứng thực: Cuộc phiêu lưu đó bây giờ đã "lớn
lao". Cuối cùng rồi các bạn sẽ thấy!
Cành
lá xum xuê đến nỗi chim trời có thể làm tổ dưới bóng.
Hạt
nhỏ nhất trong các hạt đã trở nên một cây nhỏ đẹp. Cây là chỗ cho "chim
trời tới trú ẩn" đã là một hình ảnh cổ điển trong Thánh kinh (Đn 4,9 ; Ed
31,6-17,22-23 ; Tp 9,15). Đttc Giêsu đã hoàn toàn được xác định vị trí trong
môi trường văn hóa của Người. Và nói theo lúc đó Người dám tiên đoán sự thành
công cuối cùng này, chỉ là một con người u tối xứ Galilê, vùng Na-za-rét có 12
người nghèo khổ, không văn hóa, không thế lực đi theo. Lạy Đức Giêsu, con đọc
lại lời hứa của Người và con áp dụng lời đó cho mọi cơn thất vọng của con. Xin
Người cho chúng con niềm hy vọng và lòng tin tưởng.
Đức
Giêsu dùng nhiều dụ ngôn tương tự mà rao giảng Lời Thiên Chúa cho dân chúng
nghe tùy theo sức họ hiểu. Người không bao giờ rao giảng cho họ mà không dùng
dụ ngôn. Nhưng khi chỉ có thầy trò với nhau, thì Người giải nghĩa hết.
Vậy
Đức Giêsu đã lưu ý đến trình độ đức tin của người nghe. Đó là mầu nhiệm của tự
do. Đối với những người có thiện cảm với Người. Với các bạn hữu của Người, Đức
Giêsu đã giải thích bổ túc cách riêng. Đức tin là một "sự sống" một
tương giao sống động". Mỗi lời cầu nguyện chuẩn bị cho lời cầu kế tiếp.
Mỗi suy niệm chuẩn bị cho suy niệm tiếp theo. Mỗi bước chân đi tới Chúa sửa
soạn cho bước kế tiếp. Điều còn là tối tăm khó hiểu đối với nhiều người, lại là
một thực tế dần dần trở nên hiển nhiên đối với những người khác. Nếu bạn muốn
biết -Thiên Chúa nhiều hơn, bạn hãy bắt đầu bước đi đầu tiên tới Chúa đi. Bạn
hỡi, chỉ một bước thôi. Bạn sẽ phải thể hiện một bước đi như thế nào, để cho sự
sống tiếp tục nảy nở?
Dụ
ngôn hạt giống tự triển nở một mình (4, 26-29)
Trình
thuật này đơn sơ và rõ ràng: Đây là cách hành văn riêng của Maccô. Maccô khởi
đầu bằng câu: “Chúa Giêsu nói” mà chẳng cần lưu tâm đến việc Ngài nói cho ai.
Người ta có thể giả thuyết lần này không phải Chúa Giêsu nói cho nhóm thân hữu
của Ngài như lần vừa rồi mà là nói với toàn đám đông đi theo Ngài. Đoạn cuối
chương nói về các dụ ngôn sẽ cho thấy được điều suy đoán này (4, 33).
Trước
hết, rõ ràng là hình ảnh dụ ngôn này là liên quan đến Nước Thiên Chúa (c. 26a).
nước Thiên Chúa được thiết lập giống hệt như một tiến trình gieo gặt trọn vẹn:
từ hạt giống, hạt này sinh thành cây rồi thành bông lúa (c. 26b-28). Vậy thì
thính giả phải chú ý đến điều gì ở đây? Rõ ràng là phải lưu ý đến quyền năng
mầu nhiệm không gì chống lại được của Thiên Chúa. Quyền năng này có thể làm
phát sinh và tăng trưởng Vương Quốc Ngài mà chẳng cần loài người tham gia đóng
góp gì vào đó cả.
Chúa
Giêsu thường dùng dụ ngôn để giúp cử tọa Ngài nhờ đó thoát ra được các tình
cảnh khó khăn. Chắc chắn Maccô rất sung sướng khi đặt ra trước mắt các độc giả
của ông sự đảm bảo là tổ chức sẽ dẫn đưa Vương Quốc Ngài đến chung cục tốt đẹp
qua hành vi phù trợ liên tục, tuy âm thầm, nhưng hiệu quả. Giáo Hội Rôma được
Maccô soạn thảo cho cuốn Tin Mừng này, lúc bấy giờ đang sống trong những ngày
thử thách, hình như Thiên Chúa vắng mặt ở chốn trần gian này. Vì thế, thật an
ủi biết bao khi biết Ngài vẫn đang hoạt động! Dụ ngôn hạt giống mọc lên một
mình được hoàn tất ở câu kêu gọi mùa gặt (c. 29). Dù loài người có hành động
xấu tốt thế nào đi nữa, Thiên Chúa vẫn trung thành theo đuổi ý định của Ngài
đến cùng, đó là sẽ thu hoạch hạt gieo. Thật hy vọng lớn biết bao cho những ai
được trông thấy mùa gặt chín!
Dụ
ngôn hạt cải (4,30-32)
Chúa
Giêsu vẫn tiếp tục dùng ngôn ngữ tượng hình để giảng dạy (c. 30). Đây là dụ
ngôn cuối cùng trong năm dụ ngôn về Nước Thiên Chúa. Giống như các dụ ngôn
trước, dụ ngôn này được rút ra từ đời sống thôn dã. Nó đưa ra một nét tương
phản hấp dẫn. Hạt cải bé xíu trở thành một cây lớn oai phong (c. 31-32a). Làm
sao có thể đo được khoảng cách hạt cải bé xíu và cái cây to lớn mà nó phát sinh
ra? Nước Thiên Chúa cũng mang nơi mình một nghịc lý tương tự như thế đó. Chớ
vội thấy bước khởi đầu bé xíu mà lầm! Rồi nó sẽ gặt hái được thành công dị tiết
khác thường đập mạnh vào trí tưởng tượng. Ở đây cái khác thường đó là sự to lớn
bất ngờ của cây cải (c. 32b). hình ảnh thân cây hùng vĩ, có thể làm nơi trú ngụ
Ngài cho vô số chim trời, là hình ảnh thuộc về Kinh Thánh. Người ta găp thấy
hình ảnh này nơi tiên tri Daniel (4,7-9), ở đây Nước Thiên Chúa đã được đảm bảo
sẽ gặt hái thành công mang chiều kích vũ hoàn.
Trong
ánh mắt của Maccô, dụ ngôn hạt cải chứa đựng cách diễn tả tuyệt vời nhất về bí
mật Đấng Mêsia. Cho đến giờ này, hành vi của Chúa Giêsu có thể bị xét đoán là
vô nghĩa và Vươn Quốc Thiên Chúa vận chỉ là một thực tế khiêm tốn. Dầu vậy, các
dân ngoại đang nhìn thấy sự tăng trưởng dị thường của Vương Quốc ấy, như các
Kitô hữu ở Rôma đã kinh nghiệm được điều này. Dù yếu đuối, Giáo Hội sơ khai vẫn
ý thức được mình đang tham dự vào thành công của một công trình đã sẵn tiềm
tàng nguồn sinh lực vô biên, công trình này sẽ đạt đến toàn vũ truyện vào cuối
giai đọan phát triển của nó.
Kết
luận về bài diễn từ bằng dụ ngôn (4,33-34)
Năm
dụ ngôn Maccô sưu tập vừa rồi không phải là năm dụ ngôn duy nhất Chúa Giêsu
dùng (c. 33a). chắc chắn Ngài đã kể ra rất nhiều câu chuyện bằng hình ảnh thuộc
loại này. Maccô nhắc rõ là lối giảng dạy này hoàn toàn thích hợp với đám cử tọa
bình dân. Hẳn là đám đông có khả năng nắm bắt được điều cốt lõi. Tuy nhiên
Maccô nhấn mạnh là Chúa Giêsu chỉ loan báo Tin Mừng cho họ bằng hình thức dụ
ngôn trong mức độ họ có thể hiểu được (c. 33b). Như thế Maccô lại trở về với
điều mà ông cố gắng giải thích, liên quan đến thời đại ông (ở chương 4,11-12)
đó là một số đông người Do Thái không đón nhận Tin Mừng. Mặc dù mang mục đích
làm cho quảng đại quần chúng hiểu được chủ ý, các dụ ngôn vẫn là những chuyện
“khó hiểu” đối với phần lớn dân Chúa chọn.
Và
Maccô đã kết luận “bài diễn từ” về chương bốn này trong tinh thần trung thành
với quan niệm của ông về bí mật Đấng Mêsia. Chúa Giêsu dùng dụ ngôn nói với đám
đông, nhừng Ngài phải dẫn các môn đệ riêng ra để giải thích cho họ về các dụ
ngôn ấy (c. 34). Đối với Maccô, như người ta biết, mầu nhiệm về Chúa Giêsu (tức
thân thế và sứ vụ Ngài) vẫn không thể đến được với “người người ngoài” (4,11).
Để vào được mầu nhiệm này, cần phải tin và hơn nữa, cần phải bước theo Chúa
Giêsu trên con đường (rất não nề!) dẫn đến cuộc tử nạn và phục sinh của Ngài.
Chỉ các biến cố này mới có thể giúp chúng ta, nhờ đức tin, đạt đến được bản
tính và sứ mệnh đích thực của Đấng Mêsia.
HAI
DỤ NGÔN VỀ NƯỚC TRỜI.
I. VÀI ĐIỂM CHÚ GIẢI
1. Hạt giống tự mọc lên.
Tiếp
theo trình thuật về ai là thân nhân thực của Đức Giêsu, Máccô đã long trọng đưa
vào một chương mới, phải nói là quan trọng. Lúc ấy Đức Giêsu đang ở ven Biển Hồ
"Galilê". Một đám người rất đông tụ họp chung quanh Người. Nên Người
phải "xuống thuyền mà ngồi dưới biển để giảng dạy đám đông đang ở trên
bờ" (4,1-2).
Đây
là lần đầu tiên Người giảng dạy "bằng dụ ngôn" (4,2). J. Hervieux
giải thích: "Dụ ngôn là một câu chuyện rút ra từ thiên nhiên hay trong đời
sống thường nhật. Nhờ hình thức rất đơn giản và tính cách lạ thường, dụ ngôn dễ
làm cho người nghe chú ý và khiến họ phải suy nghĩ đến điều mà dụ ngôn có ý
nhắm tới thông qua những hình ảnh" ("L'evangile de Marc", Centurion,
trang 65).
Bỏ
qua các dụ ngôn người gieo giống (1-9, 13-20) dụ ngôn cái đèn (21-23) cái đấu
(24-25), là những dụ ngôn ta đã suy niệm trong năm A- Matthêu, bài đọc năm B
này chỉ giữ lại hai dụ ngôn cuối cùng: dụ ngôn hạt giống tự mọc lên và dụ ngôn
hạt cải.
Mở
đầu Tin Mừng Chúa nhật XI thường niên này là dụ ngôn Hạt giống tự mọc lên.
·
Tiên
vàn trình thuật vắn tắt gợi lại thời gieo vãi: chuyện nước Thiên Chúa thì cũng
tựa như chuyện một người-vãi hạt giống xuống đất”.
·
Rồi
kết thúc cũng một cách vắn gọn, nói về "thời gặt lúa”. "Lúc vừa chín
, người ta đem liềm hái ra gặt". Kiểu nói sau này là mượn lời của ngôn sứ
Joel 4,1 3 loan báo ngày phán xét của Chúa tương tự như mùa gặt: "Ta sẽ
ngự tòa phán xét muôn dân - Hãy đem liềm hái ra, vì đã đến mùa gặt rồi".
·
Khoảng
giữa hai thời kỳ là việc nảy mầm và phát triển của hạt giống diễn ra trong âm
thầm và chậm chạp, được tác giả Tin Mừng gợi ra bằng những giai đoạn lần lượt
nối tiếp nhau: “cây lúa”, “ trổ đòng" rồi "bông lúa nặng trĩu hạt”.
Đối
lại với sự hoạt động của hai thời kỳ gieo và gặt, là tính vô lo rõ ràng của
người gieo trong giai đoạn trung gian này. Thật vậy bác nhà nông của chúng ta
đã trở lại nhịp sống thường ngày. Bác lo toan những công việc khác mà chẳng
phải bận tâm đến đồng ruộng nữa. Vậy mà đang lúc ấy, "đêm hay ngày, người
ấy có ngủ hay thức”, thì hạt giống vẫn nẩy mầm và mọc lên, "bằng cách nào”
thì người ấy không biết.
Một
dụ ngôn trả lời cho tâm trạng thiếu kiên nhẫn hoặc thất vọng của đám thính giả
vốn dựa vào lời giáo huấn của Gioan Tẩy Giả nên đang trông đợi ngày Chúa phán
xét và trừng trị những quân gian ác, cùng với sự xuất hiện của Nước Chúa. Về
phần Đức Giêsu, Người muốn cho họ hiểu rằng Người sẽ thi hành quyền xét xử đó
vào ngày tận thế, tức là vào thời kỳ gặt lúa. Còn sứ vụ hiện nay của Người là
thời gian để hạt giống nẩy mầm và lớn lên; đó là thời trung gian cần thiết để
Lời được gieo vãi vào lòng đất, hoạt động không ngừng trong lòng mọi người hầu
chuẩn bị cho Ngày Thu Hoạch.
Khi
lấy lại những lời này của Đức Giêsu để gởi đến cho các độc giả của mình, Máccô
muốn đoan chắc với họ rằng dù họ đang phải sống những giờ phút gian nan thử
thách thế mà Thiên Chúa lại có vẻ như vắng bóng, nhưng kỳ thực Người vẫn đang
lèo lái công trình của Người bằng một hoạt động là lặng lẽ và âm thầm, nhưng
miệt mài và có kết quả.
2. Hạt nhỏ nhất lại trở thành cây lớn
Dụ
ngôn thứ năm và cũng là dụ ngôn cuối cùng của chương 4 Tin Mừng Máccô, cho thấy
vẻ tương phản rõ rệt giữa một bên là sự nhỏ bé, vô nghĩa lúc ban đầu, và bên
kia là kết quả cuối cùng lại phong phú không ngờ, thật chẳ người tương xứng
chút nào! "Hạt cải... là loại hạt nhỏ nhặt trên mặt đất. Nhưng khi gieo
rồi, thì nó mọc lên lớn hơn mọi thứ rau cỏ".
Ngỏ
lời với đám thính giả đang đánh giá sứ vụ của mình theo những tiêu chuẩn phàm
trần, và với những ai đang thất vọng khi thấy vẻ khiêm tốn lúc ban đầu của
mình, Đức Giêsu báo trước cho họ biết rằng, dù thế nào, họ cũng vẫn là những
người được chứng kiến công cuộc khai trương Nước Thiên Chúa. Nơi bản thân Đức
Giêsu, dù bằng cách kín đáo thế nào chăng nữa, thì Nước Thiên Chúa cũng đã xuất
hiện rồi. Một ngày nào đó, nhân loại sẽ phải ngỡ ngàng chứng kiến sức mạnh vô
địch và vẻ phong phú lạ lùng của Nước ấy. Cái gì mắt người được nhìn thấy hiện
nay không cho ai đoán trước được nó sẽ như thế nào ở giai đoạn chót của mức
phát triển.
Tường
thuật lại cho các độc giả của mình những lời này của Đức Giêsu, Máccô muốn trấn
an họ rằng hoạt động của Đức Giêsu khi còn tại thế dù khiêm tốn, nhỏ bé, và
cộng đoàn các môn đệ của Người là Giáo Hội, dù có yếu đuối thế nào, thì tất cả
đều đang tham gia vào thành tựu vẻ vang của một công trình tràn đầy sức sống mà
khi tới giai đoạn chót của mức phát triển, phải đạt được chiều kịch toàn cầu
(J. Hervieux).
BÀI ĐỌC THÊM
1.
“Chính Thiên Chúa mới là tác giả của Nước Trời”
Đức
Giêsu kể tiếp một dụ ngôn khác liên kết với dụ ngôn nói về sự phát triển từ
những cái nhỏ bé. Dụ ngôn này đem lại rất nhiều sức nâng đỡ, ủi an, nếu ta biết
sống đúng chân lý của dụ ngôn ấy. Thật vậy, nhiều khi vì lòng nhiệt thành mà ta
lại phải chuốc lấy lo âu phiền muộn. Khi ta mệt mỏi phần nào vì trông cho Nước
Chúa trị đến, nên có lẽ vì sự mệt mỏi đó, mà ta đòi hỏi phải có ngay và thấy
được sự thành tựu. Đó cũng là điều tự nhiên thời. Thế nhưng thái độ đó thật
nguy hiểm. Vì rốt cuộc nó sẽ làm cho ta ngờ rằng chính ta là những tác giả, là
những người thợ kiến tạo Nước Trời. Mà thực ra chỉ mình Thiên Chúa và chính
Thiên Chúa mới là tác giả của Nước ấy. Về phần ta, chỉ phải coi mình là những
dụng cự bé mọn mà tay Chúa dùng. Hãy nhìn hạt giống đã gieo vãi xuống đất. Đêm
hay ngày, người gieo có ngủ hay thức, lo âu hay thanh thản, thì hạt giống vẫn
nảy mầm và mọc lên. Không ai có thể thúc bách cho hạt giống mọc vội, mọc nhanh.
Bởi lẽ chính Chúa mới là Kẻ Kiến Tạo Nước Trời.
Trong
những thời kỳ khủng hoảng chúng ta đang trải qua trong Giáo Hội, thiết tưởng ta
nên coi trọng dụ ngôn này. Những xao xuyến, bồn chồn, cuồng nhiệt của ta sẽ
chẳng thêm gì hơn cho Nước Chúa. Nước Chúa chỉ cần ta góp phần vào một việc là
người gieo hãy làm công việc của mình cách trung thực. Đành rằng công việc gieo
vãi này, ta phải chu toàn. Nhưng hãy ở đúng vị trí của mình, chứ đừng bao giờ
lấn sang chỗ không phải là của ta. Hạt giống mọc lên không tùy thuộc ở ta mà
hoàn toàn tùy thuộc ở Chúa. Nếu tình hình hiện nay của Giáo Hội cho phép ta
hiểu biết khá hơn chân lý này, thiết tưởng cũng là điều hữu ích vậy.
2.
“Chỉ trong vài dòng mà đã nói lên tất cả hành trình cuộc đời của Đức Giêsu và
tất cả bước đường phiêu lưu của Nước Trời.
Quả
thực, chuyện Nước Thiên Chúa cũng giống như chuyện của hạt giống vậy. Được gieo
vãi vào lòng đất, hạt giống sẽ nẩy mầm, mọc lên và phát triển, không cần đến
bày tay can thiệp của người gieo, không cần biết hạt giống mọc lên như thế nào.
Nước ấy sẽ tỏ hiện vào mùa gặt, nghĩa là vào ngày “chung thẩm". Trong ngôn
ngữ Kinh Thánh, liềm hái và mùa gặt gợi ra hình ảnh ngày tận thế"? Từ khi
gieo vãi cho đến mùa gặt là thời gian đất hoạt động âm thầm: mầu nhiệm sự chết
và sự sống. Khi kể dụ ngôn này, Đức Giêsu có vẻ đặc biệt nhấn mạnh đến giai
đoạn phát triển của phạt giống. Trọn hành trình cuộc đời của Đức Giêsu được nói
lên ở đây, vắn gọn trong một vài dòng - Và đó cũng là tất cả bước đường phiêu
lưu của Nước Trời. Lời Chúa đã mang mầm mống nhân loại: "và Ngôi Lời đã
trở nên người phàm”. Giờ đây Người động ở trong cánh đồng nhân loại để gieo
vãi. Rồi sẽ tới ngày là mùa gặt. Hiện giờ là phải sống tin tưởng và hy vọng vì
là lúc hạt giống đang nẩy mầm và lớn lên.
Dụ
ngôn thứ hai, dụ ngôn hạt cải nhấn mạnh đến tính cách nhỏ bé của hạt và tầm vóc
lớn lao của cây. Thật lạ lùng! Hãy nhìn coi, vật nhỏ bé nhất của trần gian, mà
phát triển như vậy đón Nước trời ở khắp mọi nơi. Ở đâu người ta đón nhận Lời
Chúa, ở đó lời chúa trở nên hữu hình. Hạt giống của Lời nẩy mầm và lớn lên
trong âm thầm của những cõi lòng, trong huyền nhiệm của những cuộc đời vậy.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét